Aktualności: Już wkrótce, ósmego kwietnia, wybory do Triumwiratu TPZN!

  • 29 Marca 2024, 06:07:43

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji

Autor Wątek: MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC  (Przeczytany 17372 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Wrocek

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 841
MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC
« dnia: 27 Czerwca 2008, 19:49:11 »
Dariusz Ejzenhart

MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC1

          Wybuch I Wojny Światowej w znaczny sposób zachwiał obiegiem pieniądza w państwach w niej uczestniczących, szczególnie zaś na obszarze Cesarstwa Niemieckiego, a tym samym wchodzącego w jego skład Śląska. Zawieszenie wymienialności pieniądza na złoto nie tylko poderwało zaufanie do pieniądza papierowego, ale również spowodowało zniknięcie z rynku najpierw monety złotej i srebrnej, a w dalszej kolejności także monety bilonowej. Brak w obiegu pieniądza zdawkowego musiał spowodować paraliż handlu oraz uniemożliwić dokonywanie jakichkolwiek innych drobnych płatności. Sytuacja taka wymusiła nie tylko na władzach lokalnych, ale również na większych przedsiębiorstwach prywatnych konieczność emisji pieniądza zastępczego. Tak więc w latach 1916-1923 tylko na Dolnym Śląsku moneta zastępcza pojawia się w przeszło 100 miejscowościach i emitowana jest w setkach odmian i wielotysięcznych nawet nakładach – nie rzadko bez zezwolenia władz państwowych (oficjalnego emitenta), ale za to przy ich milczącym przyzwoleniu.
         Od roku 1918 moneta zastępcza emitowana jest również w położonym na obszarze Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich mieście Ziębice (niem. Münsterberg), stanowiącym bramę Dolnego Śląska od strony Opolszczyzny, a znanym przede wszystkim ze wspaniałej serii monet porcelanowych (brązowy biskwit) z lat 1921-1922. Wśród wielu rodzajów monety emitowanej w Ziębicach na szczególną uwagę zasługuje również seria 8 monet o nominale 50 fenigów (b.d.), wyemitowanych w roku 1921 przez Miejską Kasę Oszczędnościową (STÄDISCHE SPARKASSE), na których rewersie umieszczone zostały napisy reklamowe :
WERTSACHEN SICHERE MAN GEGEN EINBRUCHS DIEBSTAHL DURCH VERWAHRUNG
IN UNSERER STAHLKAMMER

RZECZY WARTOŚCIOWE ZABEZPIECZAJ PRZED KRADZIEŻĄ PRZEZ PRZECHOWYWANIE ICH W NASZYM SKARBCU
(aluminium, Ø24mm, Paszkiewicz2  88.2.12.)
ZAHLE BARGELDLOS DURCH SCHECK ODER ÜBERWEISUNG
PŁAĆ BEZGOTÓWKOWO CZEKIEM LUB PRZEKAZEM
(aluminium, Ø24mm, Paszk.88.2.13., ilustr.1)
SPAREINLAGEN WERDEN BEI TÄGLICHER VERZINSUNG JEDERZEIT ANGENOMMEN
WKŁADY OSZCZĘDNOŚCIOWE PRZYJMUJEMY W KAŻDYM CZASIE Z DZIENNYM OPROCENTOWANIEM
(aluminium, Ø24mm, Paszk.88.2.14., ilustr.2),
WERTPAPIERE ÜBERGEBE MAN DER SPARKASSE ZUR VERWAHRRUNG UND VERWALTUNG
PAPIERY WARTOŚCIOWE PRZEKAŻ KASIE OSZCZĘDNOŚCI NA PRZECHOWANIE I DO ZAWIADYWANIA
(aluminium, Ø24mm, Paszk.88.2.15., ilustr.3)
DARLEHNE GIBT DIE SPARKASSE AUF HŸPOTHEK GEGEN PFAND ODER GEGEN BÜRGSCHAFT
POŻYCZKI UDZIELA KASA OSZCZEDNOŚCI NA HIPOTEKĘ POD ZASTAW LUB ZA PORĘKĄ
(aluminium, Ø24mm, Paszk.88.2.16.,)
REISE OHNE BARGELD MIT REISE KREDIT BRIEF „ROB“
ZAMIAST Z GOTÓWKĄ PODRÓŻÓJ Z LISTEM KREDYTOWYM „ROB“ (CZEKIEM PODRÓŻNYM „ROB”)
(aluminium, Ø24mm, Paszk.88.2.17.)
DER AN- UND VERKAUF VON WERT- PAPIEREN WIRD VON DER SPARKASSE KULANT • VERMITTELT
KASA OSZCZĘDNOŚCI POŚREDNICZY W SPSÓB BIEGŁY PRZY ZAKUPIE I SPRZEDAŻY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH
(aluminium, Ø24mm, Paszk.88.2.18.)
SPARE IN DER ZEIT SO HAST DU IN DER NOT
OSZCZĘDZAJ GDY NA TO PORA, WTEDY MIEĆ BĘDZIESZ GDY BĘDZIESZ W POTRZEBIE3
(aluminium, Ø24mm, Paszk.88.2.19.)
http://img225.imageshack.us/img225/682/il1ks5.jpg
MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC

         Monety te zostały zaklasyfikowane przez B. Paszkiewicza jako monety lokalne, ale trudno zgodzić się z taką tezą. Niezależnie od specyficznego, reklamowego charakteru tych „monet”, fakt, iż wybite one zostały pod szyldem miejskiej kasy oszczędnościowej oraz opatrzone zostały nazwą SPARMARKE, a także - w odróżnieniu od monet bitych przez oficjalnych emitentów (np. mennice) - nie umieszczono na nich daty wybicia, wskazywałby jednoznacznie, że w tym przypadku mamy do czynienia z żetonami oszczędnościowymi (a co najwyżej żetonami płatniczymi).
         Łączny nakład tej serii, określanej jako „reklamowa” wyniósł 81025 sztuk i wykonany został w norymberskiej firmie Ludwiga Christopha Lauera, specjalizującej się w biciu monet i żetonów zastępczych.
         Na zakończenie opisu tych ciekawych żetonów należy dodać, że nie zostały one wybite wyłącznie w celu reklamowym, czy też kolekcjonerskim. Świadczy o tym egzemplarz przedstawiony na ilustracji poniżej (ilustr.4), którego stan zachowania wskazuje na duży stopień zniszczenia wywołany intensywnym obiegiem na rynku, a także wycofaniem go z obiegu (więc musiał się w nim znajdować) poprzez wybicie pośrodku prostokątnego otworu.
http://img225.imageshack.us/img225/5035/il2ha7.jpg
MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC

         Żetony reklamowe Miejskiej Kasy Oszczędności, tak jak i pozostałe rodzaje pieniądza zastępczego Ziębic wypiera z rynku rentenmarka oraz rentenpfennig wprowadzane do obiegu przez Bank Kredytowy (Rentenbank) Rzeszy od jesieni4 1923 r.



1 Na podstawie opracowania Dariusza Ejzenharta Moneta zastępcza Ziębic 1918-1922
2 Borys Paszkiewicz  Monety zastępcze Śląska, Kłodzka i Wschodnich Łużyc 1800-1960, Warszawa 1984
3 Tłumaczenia z języka niemieckiego Iwo Kuczyński
4 Andrzej Mikołajczyk  Leksykon numizmatyczny, Łódź 1994

« Ostatnia zmiana: 19 Lipca 2008, 14:38:21 wysłana przez Wrocek »
TPZN 033   V-ce Prezes w stanie spoczynku

Zorro

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 37
Odp: MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC
« Odpowiedź #1 dnia: 04 Lipca 2008, 11:12:20 »
a gdzie jest wydane to opracowanie moneta zastępcza ziębic 1918-1922 ?

Mikołaj

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 464
Odp: MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC
« Odpowiedź #2 dnia: 05 Lipca 2008, 11:25:07 »
Żałuję, że na moich terenach (Mazowsze Południowe) nie było monety zastępczej...
Pozdrawiam
Mikołaj

TPZN nr 20

Wrocek

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 841
Odp: MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC
« Odpowiedź #3 dnia: 05 Lipca 2008, 12:55:09 »
a gdzie jest wydane to opracowanie moneta zastępcza ziębic 1918-1922 ?

Artykuł pt. Moneta zastępcza Ziębic 1918-1922 znajdzie się w najbliższym numerze jednego z kwartalników numizmatycznych, więc polecam śledzenie działu Literatura - spisy treści na tym forum.

Wrocek
TPZN 033
TPZN 033   V-ce Prezes w stanie spoczynku

Wrocek

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 841
Odp: MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC
« Odpowiedź #4 dnia: 17 Lutego 2009, 11:24:47 »
Moneta reklamowa Ziębic na Allegro:
http://www.allegro.pl/item559067092_ziebice_50_fenigow_b_d_aluminium_zahle.html
... czy zaraz wszystko musi kosztować powyżej stówki ?!  :(

Wrocek
TPZN 033
TPZN 033   V-ce Prezes w stanie spoczynku

Mikołaj

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 464
Odp: MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC
« Odpowiedź #5 dnia: 17 Lutego 2009, 21:56:15 »
Bo Artur się zna na rzeczy :) i wie co sprzedaje...
Pozdrawiam
Mikołaj

TPZN nr 20

Wrocek

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 841
Odp: MONETA REKLAMOWA ZIĘBIC
« Odpowiedź #6 dnia: 18 Lutego 2009, 08:14:23 »
No i trzeba dodać, że temat monet zastępczych jest coraz bardziej modny, co odbija się automatycznie na cenach. Najlepszym przykładem jest choćby aukcja, którą powołałeś w temacie Emil Koczemb.

Pozdrawiam
Wrocek
TPZN 033
TPZN 033   V-ce Prezes w stanie spoczynku

 

R E K L A M A
aukcja monet