TPZN - Forum numizmatyczne
Pieniądz na świecie => Pieniądze z całego świata => Wątek zaczęty przez: Marcel w 03 Lipca 2010, 12:37:40
-
Moneta - to nie tylko okrągła blaszka. Może ona przybierać różne kształty.
W zamierzchłych czasach były to muszle kauri, koliste kamienie.
My w Polsce przyzwyczajeni jesteśmy do monety w kształcie tradycyjnego okręgu.
Tymczasem na świecie bywało to różnie...
Poniżej kilka wybranych rodzajów ze świata;
-
W Polsce również występowały monet o nieregularnych kształtach. Monety zastępcze miały często inne kształty.
-
no i łezki carskie i wczesne "ruble srebrne" do cięciaz XIV w na litwie i rusi ; a obecnie n2 zł kółko z dziurką
-
Serdeczne dzięki za kontynuowanie tego wątku.
-
i jeszcze klipa. W ostatnim numerze WZN był na ten temat artykuł:
Klipa. Czy to moneta? (fragmenty artykułu z WZN 2(28)/2010)
Janusz Maciaszek
Klipa, to kwadratowa płytka, wycięta nożycami z blachy, z odbitą na niej treścią stempla menniczego. To określenie „wycięta nożycami” jest źródłosłowem jej nazwy. W językach skandynawskich: szwedzkim „klippa” czy duńskim „klippe”, znaczy ciąć nożycami, wycinać. Nazwa „klipa” pochodzi z tych krajów, a później została ogólnie przyjęta. Chociaż ten rodzaj monety nie został tam wynaleziony, to w pewnym okresie był tam dość popularny.
Dlaczego stosowano kwadratowe płytki? Wycinanie z blachy kwadratów jest mniej pracochłonne niż wykonywanie krążków. Ponadto jest ono ekonomiczne, gdyż w odróżnieniu od wykrawania krążków nie pozostawia ścinków i materiał wykorzystywany jest w całości.
Emisje monet kwadratowych realizowane były w różnych okresach historii mennictwa, tak we wczesnym średniowieczu, jak i później, w XV w. Właśnie z wczesnego średniowiecza pochodzą pierwsze klipy skandynawskie - i stąd ich nazwa. W 1460r. klipy emitował duński król Christian I.
W latach dwudziestych XVI w. Państwo Kościelne, będąc w koalicji z Francją, brało udział w wojnie z cesarzem Karolem V. Celem pilnego zdobycia pieniędzy na potrzeby wojska, papież Klemens VII nakazał bicie klip ze srebrnej, grubo pozłoconej blachy, zdjętej z dachu Kaplicy Sykstyńskiej. Ze względu na zawartość złota w blasze, wartość kruszcu w monetach była wyższa od nominalnej. Sto lat później, królowie Szwecji, Karol IX i Gustaw Adolf, emitowali klipy srebrne o nominałach 1 i 2 marki oraz miedziane 1 i 2 öre.