TPZN - Forum numizmatyczne
Pieniądz na świecie => Pieniądze z całego świata => Pieniądz zastępczy => Wątek zaczęty przez: Sciurus w 21 Czerwca 2009, 20:28:52
-
Witam,
kiedyś myślałem, że w moim rodzinnym mieście z całą pewnością nie było pieniądza zastępczego. Niestety, a może i na szczęście - myliłem się :) Ostatnio zobaczyłem dwa banknoty (bony) wyemitowane przez gminę Siemianowice w 1921 roku. (prawa miejskie otrzymały dopiero w 1932 roku - do tego czasu były największą wioską Europy [40tys mieszkańców]). Zastanawiam się jednak czy temat ten kończy się na tym, czy jest tego więcej. Zacząłem też myśleć jak to było z hutą Laurą i kopalniami. Czy ktoś kto dysponuje odpowiednią literaturą mógłby mi udzielić informacji. Szukając natknąłem się na jedną pozycję: "Pieniądz zastępczy na Śląsku w latach 1914-1924" autor: Wiesław Lesiuk Janusz Adam Kujat. Może ktoś ma tą pozycję i może mi napisać czy znajdę tam jakieś informacje odnośnie Siemianowic? I ogólnie myśląc o Górnym Śląsku - jest to warta uwagi książka?
Pozdrawiam :)
-
Znalazłem jeszcze kilka w archiwach WCN-u. Są między innymi z Huty Laury. Wszystkie emitowane w 1921 roku. Jeśli ktoś ma możliwość to proszę o skierowanie mnie do konkretnej literatury.
-
Podoba mi się Pana zaciętość w poszukiwaniach, niestety jeśli o mnie chodzi nie posiadam materiałów na temat monety zastępczej czy też poszukiwanych informacji o bonach z Siemianowic, może katalog Lucow coś w nim się znajdzie? prosił bym innych kolegów o pomoc w znalezieniu potrzebnych informacji koledze z forum.
Może wybierz się do muzeum regionalnego, biblioteki, czy jakiegoś ośrodka kultury i tam pogadaj może ktoś się zainteresuje i pomoże w poszukiwaniach.
-
Na kolejne informacje natrafiłem w "Leksykonie Numizmatycznym" Mikołajczyka. Są tam wymienione jeszcze emisje wcześniejsze (nie mam teraz przed sobą ale między innym 1917 rok i inne) jako Gmina Siemianowice, później Banku Niemieckiego, a także emisja miejska bez daty (prawdopodobnie 1939). Dodatkowo dowiedziałem się, że bony Huty Laury to prawdopodobie bony odrębnej gminy o nazwie Laurahütte, która została później z Siemianowicami połączona.
Jeszcze raz uśmiecham się do wszystkich posiadających trochę dokładniejszą literaturę :)
-
Podczaski niestety nie obejmuje Śląska w podstawowym zakresie katalogu (1914-1924). W tomie V jest tylko wspomniany bon miejski o nominale 1 zł. prawdopodobnie z 1939 roku, rzadki. Najwięcej informacji znajdzie się zapewne w literaturze niemieckojęzycznej.
Trochę się tego przewija przez Allegro: http://www.allegro.pl/search.php?string=siemianowice&closed=1&category=380
Katalog notgeldów: http://www.tieste.de/papiergeld/papier.htm (pod 1914 są sarówno Siemianowice jak i Laurahütte)
http://webgerman.com/Notgeld/links.htm
Mój Lesiuk niestety w piwnicy ;)
-
Borys Paszkiewicz MONETY ZASTĘPCZE ŚLĄSKA, KLODZKA I WSCHODNICH ŁUŻYC 1800-1960 Warszawa 1984
Str.183, poz.:
81. Siemianowice (Siemianowitz)
81.1. GEORGSHŰTTE (Huta Jerzego)
81.1.1. 6 fenigów 1839 (aw.: po bokach skrzyżowanych młotów G – H, dołem data 1839, rw.: 6/Pfennige ; mosiądz 19,1mm)
w zbiorze MNW, nr inw. 1226
81.1.3. 2 dobre grosze 1839 (po bokach skrzyżowanych młotów G – H, dołem data 1839, rw.: 2/Grosch. ; brąz 24,7mm)
Kałkowski str. 392
PS. Nie wiem gdzie Pan Paszkiewicz zgubił poz. 81.1.2. ? ? ?
Pozdrawiam
Wrocek
TPZN 033 V-ce Prezes
-
Dziękuję za odpowiedzi :) Robi się coraz ciekawiej. Zaczyna wciągać mnie ten temat. Dziś licytowałem i niestety marka i dwie marki 1921 uciekły mi na rzecz innych. Do kolekcji dojdzie mi (i od tego się pieniądz zastępczy zacznie) 50 i 25 fenigów 1921 z Mikołowa (z Mikołowem też jestem związany, pochodzi z tamtąd część mojej rodziny :) )
-
Lesiuk, wydanie II, 1971 (jest jeszcze późniejsze, być może uzupełnione)
Urzędowe i prywatne bony
28. Huta Laura
- Gutsvorstand, 1 X 1914: 1, 2, 5 marek
- Gmina, 19 XII 1916 - 1 IV 1917: 5, 10, 50 fenigów
Gmina, 5 IV 1917: 5, 10, 50 fenigów
Gmina, 30 XI 1917: 5, 10, 50 fenigów
Gmina, 3 V 1921 - 1 X 1921: 50 fenigów, 1, 2, 5 marek - Firma W. Fitzner. Kriegsgefangenenkantine, bez daty (1918?): 10, 50 fenigów, 1 marka
86. Siemianowice
- Gmina, 21 XII 1916 - 1 VI 1917: 10, 50 fenigów
Gmina, 21 III 1917 - 30 VI 1917: 10, 50 fenigów
Gmina, 15 V 1917: 10, 50 fenigów
Gmina, 30 VI 1917 - 31 XII 1917: 10, 50 fenigów
Gmina, 10 VIII 1917: 10, 50 fenigów
Gmina, 22 I 1918 - 30 VI 1918: 5, 10, 50 fenigów
Gmina, bez daty (1921) - 1 X 1921: 1, 2, 5 marek
Gmina, 3 V 1921 - 1 XI 1921: 5 marek - Georgshütte, Gutsvorstand, bez daty (1916?): 1, 2, 5, 10, 50 fenigów
- Deutsche Volksbank Siemianovitz-Laurahütte, bez daty (1914): 50 fenigów, 1, 5 marek
Urzędowe i prywatne monety zastępcze
9. Huta Laura
- Gmina, bez daty (1918): 5, 10, 50 fenigów
- Consum-Verein, bez daty (1919): 50 fenigów
-
Jeszcze raz dziękuję wszystkim za pomoc :) Temat wygląda dla mnie bardzo ciekawie. W związku z tym, że mieszkam w tym mieście mam nadzieję dostać się do jakichś archiwów, może zbiorów biblioteki miejskiej - i tam zgłębić temat. Dziękuję raz jeszcze i pozdrawiam!
-
Opisane bony należą do tzw. Serienscheine'ów - emisji komercyjnych, reklamowych, propagandowych, itp. którymi przy okazji można było gdzieś tam zapłacić.
Cytuję z innego tematu. Czy z tego wynika, że np. emisja: "Gmina, bez daty (1921) - 1 X 1921: 1, 2, 5 marek" jest tym tzw. Serienscheine'em? Z tego co moge wyczytać na zdjęciu z allegro bony te były emitowane w związku z powstaniem. Również te wyemitowane przez Mikołów (które udało mi się nabyć - choć jeszcze nie doszły ;) ) zostały wyemitowane na pamiątkę plebiscytu. Czy owe Serienschein'y były również emitowane wcześniej - tzn przed rokiem 1920 czy wcześniejsze emisje już są... hmmm czyste ;)
Lesiuk, wydanie II, 1971 (jest jeszcze późniejsze, być może uzupełnione)
Natknąłem się na pozycję: Lesiuk, Kujat "Pieniądz zastępczy na Śląsku w latach 1914-1924", Wydawnictwo MS, 2002. Czy to jest nowsze wydanie czy całkiem inna pozycja (mamy tu 2 autorów)?
-
Borys Paszkiewicz MONETY ZASTĘPCZE ŚLĄSKA, KLODZKA I WSCHODNICH ŁUŻYC 1800-1960 Warszawa 1984
Str.183, poz.:
81. Siemianowice (Siemianowitz)
81.1. GEORGSHŰTTE (Huta Jerzego)
81.1.1. 6 fenigów 1839 (aw.: po bokach skrzyżowanych młotów G – H, dołem data 1839, rw.: 6/Pfennige ; mosiądz 19,1mm)
w zbiorze MNW, nr inw. 1226
81.1.3. 2 dobre grosze 1839 (po bokach skrzyżowanych młotów G – H, dołem data 1839, rw.: 2/Grosch. ; brąz 24,7mm)
Kałkowski str. 392
PS. Nie wiem gdzie Pan Paszkiewicz zgubił poz. 81.1.2. ? ? ?
Pozdrawiam
Wrocek
TPZN 033 V-ce Prezes
Niestety to nie Siemianowice. To jakieś niemieckie miasteczko. Pan Paszkiewicz odcyfrował litery GH jako Huta Jerzego w Siemianowicach, a zgodnie z dokumentacją będącą w posiadaniu Petra Menzla to coś zupełnie innego. Było o tym na caffe allegro http://www.allegro.pl/phorum/read.php?f=274&i=144217&t=144217
-
Lesiuk, wydanie II, 1971 (jest jeszcze późniejsze, być może uzupełnione)
Natknąłem się na pozycję: Lesiuk, Kujat "Pieniądz zastępczy na Śląsku w latach 1914-1924", Wydawnictwo MS, 2002. Czy to jest nowsze wydanie czy całkiem inna pozycja (mamy tu 2 autorów)?
To to samo - uzupełnione tylko trochę, trochę poprawione i dodano kilka ilustracji.
-
Witam.
Do bonów z Siemianowic zaliczyć trzeba również bony z Michałkowic,obecnie dzielnica Siemianowic.
Michałkowice wydały bony 1/2, 1, 2, 3, 5 Mk. w 1914r. oraz 5, 10, 20, 50 pfg. w1917r.
pozdrawiam Looco.
-
Witam wszystkich,
wracając do tematu wczoraj sprzedano na Allegro ciekawy bon z Siemianowic. Rocznik 1939. Cena... 1275zł. (czyli za wysokie progi :P )
Pozdrawiam :)