Aktualności: Już wkrótce, ósmego kwietnia, wybory do Triumwiratu TPZN!

  • 28 Marca 2024, 23:26:23

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji

Autor Wątek: Obole Zygmunta II Augusta...  (Przeczytany 6892 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Mikołaj

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 464
Obole Zygmunta II Augusta...
« dnia: 27 Czerwca 2008, 10:06:38 »
Na tle ostatniej zagadki nt. obola Zygmunta II Augusta z 1547 roku:


Postanowiłem napisać kilka słów o tych malutkich i bardzo rzadkich monetach.
Słusznie kolega Wrocek wskazał, że obol to monetka o wartości 1/2 denara. Miały one raptem 12 mm średnicy i ważyły 0,3-0,32 grama. Próby niestety nie znam. Celem wybicia tych monet nie było zapotrzebowanie na monetę zdawkową, bo te zaspokajały denary i dwudenary, ale w tym czasie podjęto akcję skupu z rynku marnych półgroszy świdnickich. Za półgrosza świdnickiego płacono 3 i 1/2 denara, właśnie owo 1/2 spowodowało, że nie można było prawidłowo wydawać reszty bez monety o nominale 1/2 denara.
Monety te wybijane były w mennicy wileńskiej w latach 1545-1547. Katalog Kurpiewskiego notuje tylko 4 tego typu monety, wszystkie wyglądają podobnie:
1. rok 1545 (na monecie błędna data 15-54) R8
2. rok 1546 (monogram SA na tarczy) R7
3. rok 1546 (monogram króla bez tarczy) R6
4. rok 1547 R6

W skorowidzu Kopickiego ilość odmian ta sama, tyle tylko, że wszystkie mają stopień rzadkości R8, zaś obol z 1545 R*.

W archiwum WCN-u możemy znaleźć raptem 4 obole sprzedane od 1993 roku. Dwukrotnie pojawiał się obol 1547 i dwukrotnie obol z 1546 (odmiana bez tarczy na monogramie). Zdjęcie inicjujące ten wątek pochodzi właśnie z WCN-u, został sprzedany w 2007 roku za cenę 5940 zł. Słusznie Wrocek zwrócił uwagę na stan monety, moneta jest w stanie II, co nie zdarza się na rynku, nadto ma jeszcze lustro mennicze. Przepiękny egzemplarz.

Dzięki koledze Wrockowi dowiedziałem się, że rytownikiem stempla był Piotr Platyna,Ten sam, który był autorem stempli m.in. do trojaków wileńskich Batorego:



na nich jednak, na rewersie, zostawiał swój znak - liście (w ostatnim wersie przed i po LIT).

Swoje twierdzenie kolega Wrocek uzasadniał w ten sposób:
"Piotr Platyna był rytownikiem stempli monet bitych w mennicy wileńskiej, z całą pewnością w latach 1579-1586 i 1589-1591, ale prawdopodobnie także wcześniej, tj. jeszcze za panowania Zygmunta II Augusta. Na monetach tego władcy często występuje jego monogram SA (oczywiście pod koroną), przy czym - bardzo rzadko !!! - litery nie są gładkie, a właśnie tak jak na powyższej fotce na całej długości linii "rzeźbione". Ta charakterystyczna cecha z pewnością wyróżniała jednego i tego samego rytownika. Autorstwo tego stylu, o ile dobrze pamiętam, zostało przypisane właśnie Piotrowi Platynie przez WCN. Niestety nie pamiętam, gdzie czytałem na ten temat (na sto procent było to w ubiegłym roku, więc może w jakimś katalogu aukcyjnym WCN ?). Wówczas informacja ta wzbudziła moje zainteresowanie - stąd to pamiętam, ponieważ do tej pory kojarzyłem go tylko z panowaniem Stefana Batorego i samym pocz. panowania Zygmunta III (ich monety Platyna sygnował znakiem liście)."

Obol z roku 1546 bez tarczy wygląda tak:


Dodam jeszcze, że na ostatniej, 11 aukcji PGN i PDA pod pozycją 302 był w ofercie obol z 1546 roku - odmiana bez tarczy, nie mam niestety zdjęcia, ale mogę powiedzieć, że monetka była w stanie III (może III-/III w katalogu zdjęcie wielkości monety, to znaczy bardzo małe). Cena wywoławcza wynosiła 5000 zł, aukcja zaczęła się od 80% wartości tj. 4000 zł i na tym się zakończyła. Było to dla mnie spore zaskoczenie, że licytacja zakończyła się tylko na tej cenie, ale cóż moneta zdawkowa cieszy się mniejszym zainteresowaniem kolekcjonerów, ale to już temat na inny wątek.
Pozdrawiam
Mikołaj

TPZN nr 20


Ten watek nie ma jeszcze komentarzy.
 

R E K L A M A
aukcja monet