Thomas J. Sargent and Francois R. Verde
The Big Problem of Small Change. Moje tlumaczenie
(Duzy problem z drobnymi)
Prasa Walcowa.
Podczas gdy Henryk II Francuski poszukiwał gwałtownie nowych technologii, to samo czynił Karol V, Cesarz Niemców i król Hiszpanii. W roku 1551 jeden z jego doradców, hrabia Solm-Lich zalecił modernizację w celu zmniejszenia kosztów menniczych. Zaproponował on wprowadzenie prasy walcowej, podobnej do walcarek używanych już przez złotników do produkcji cienkich pasków metalu.
Stemple monet miały być wygrawerowane na cylindrach. Jako napędu miały być użyte konie lub koła wodne. Brat cesarski, arcyksiązę Ferdynand, władca Tyrolu, zainteresował się tym pomysłem i nakazał urzędnikom miasta Hall, by zbadali te możliwości.
W końcu, pierwsza działająca prasa walcowa została zmontowana i uruchomiona w Zurychu w latach pięćdziesiątych XVI w. przez dwóch złotników/artystów mincerzy (
Hans Vogler byl wynalzca a Rudolf v. Rordorff jego wspolpracownikiem przyp. JPM). Mechanizm miał tę zaletę, że jednocześnie walcował metal i odbijał rysunek monet, ale wycinanie ich po uformowaniu było pracochłonne. Inną metodą było walcowanie pojedynczych krążków, ale nierównomierne rozciąganie pod wpływem sił na walcach powodowało, że monety były owalne i często pogięte, co uniemożliwiało formowanie ząbkowanego brzegu. Aby to skorygować, używano owalnych krążków i owalnych stempli, wynikiem czego, monety otrzymywano okrągłe. Pomimo tych trudności, proces był bardzo popularny. Szwajcarscy wynalazcy stworzyli spółkę zajmującą się dalszym ulepszaniem swojego mechanizmu i rozpowszechnianiem go za granicą.
Uzyskali oni patent na całe Niemcy (na 20 lat przyp. JPM). Został on nabyty przez Ferdynanda dla Tyrolu i zainstalowano go w Innsbrucku 1598 roku. Austria pozostała wierna tej technologii aż do 1765 roku.
Prasa walcowa została wkrótce zaadoptowana w Niemczech i poza nimi: w Heidelbergu w 1567, w Kolonii w 1568, w Augsburgu w 1572, w Dreźnie w 1574. Gdańsku w 1577, w Nykoping (Szwecja) w 1580, w Magdeburgu w 1582, w Hamburgu w 1591, w Saalfeldt w 1593, w Rostocku w 1594, w Osnabruck w 1597, w Munster w 1599. W późnych latach XVI wieku osiągnęła Polskę, gdzie bracia Gobeliusze zabezpieczyli patent (na 30 lat - przyp. JPM) i eksportowali ją do Królewca, Rygi oraz Danii. Przed rokiem 1600 osiągnęła Clausthal-Zellerfeld w okolicach Hanoweru w pobliżu kopalni Harzu, Berlin oraz Strasbourg. W Szwecji zaczęto używać prasy walcowej w 1625 roku w Kopparberg, w pobliżu dużych kopalni miedzi.
Ciekawe dlaczego nic nie wspomniano o Hanuszu Sztyplu (Hansie Stippelcie)? JPMInny wariant prasy walcowej został opracowany w XVII wieku. Zamiast grawerowania (puncowania – przyp. JPM) całego walca, dwa stemple w kształcie „grzyba” wstawiane były w specjalne gniazda w dwóch obracających się walkach. To urządzenie, zwane Taschenwerkiem, wymagało uprzedniego przygotowania owalnych krążków, które po przepuszczeniu przez stemple stawały się okrągłe. Urządzenie to przedstawiono we Francji oraz Anglii, ale nie przyjęło się ono tam. Nicolas Briot, mincmajster w północnej Francji i Lotaryngii, wiele podróżował po Niemczech, gdzie poznał różne techniki, które tam stosowano. Został on rytownikiem w mennicy w 1606 roku i w 1620 wziął w dzierżawę mennice paryską. W roku 1617 przeprowadził on w obecności urzędników francuskich próbę swego urządzenia, która to próba zakończyła się niepowodzeniem, gdyż produkowała zbyt wiele odpadów i monety były słabej jakości. W roku 1625 udał się do Anglii, gdzie został głównym rytownikiem. W roku 1629 otrzymał zezwolenie na eksperymenty z urządzeniem, którego używał do bicia medali. Miał on także produkować monety w czystej miedzi w mennicy edynburskiej, ale oba te zajęcia nie powiodły się. W roku 1639 próbował jeszcze produkcji srebrnych monet w Szkocji. Do dużych monet używał Taschenwerku, do mniejszych prasy walcowej. Napęd koński był używany po części do poruszania mechanizmów. Koszty były wysokie i maszyny najprawdopodobniej pozostały w stadium eksperymentalnym. Później, w czasie wojny domowej (1642-1651, podczas której król Karol I został stracony – przyp. JPM), Briot używał prasy walcowej do produkcji monet dla Rojalistów.
Z Niemiec prasa walcowa szybko rozpowszechniła się w południowej Europie. Wenecki ambasador przy dworze cesarskim przekonał władze do jej importu w 1575 roku. W następnym roku, Florencja zainstalowała ją w nowej Zecca (mennicy) na nadbrzeżu Arno, niedaleko Santa Croce. Była to maszyna importowana z Niemiec, obsługa jej składała się z niemieckich inżynierów, którzy okazali się doskonałymi pracownikami oraz smakoszami Chianti. Nowa mennica produkowała tylko srebrne monety, złoto było nadal bite w starej mennicy. Nie do końca wiadomo jaka to była maszyna, ale niektóre źródła podają, ze była to prasa walcowa. Rzym także miał podobny mechanizm od 1581 roku. W tym samym roku Filip II Hiszpański poprosił arcyksięcia Ferdynanda, hrabiego Tyrolu aby pomógł mu zbudować maszyny, takie jak te, które miał w Innsbrucku. Arcyksiążę spełnił prośbę kuzyna i wysłał mu sześciu niemieckich rzemieślników, którzy mu te maszyny zbudowali w mennicy w Segovii, odtąd znanej jako „Ingenio”. Pierwsze monety srebrne – reale wydano w 1586 roku.