dlaczego czas znaleziono na prawdopodobnie nowy stempel (rewers) dla ortów a dla talarów nie?
Nie umiem na to odpowiedzieć. Może dlatego, że ortów więcej produkowano? Dodatkowo po co robić nowy stempel, czy nawet tylko usuwać z niego jedną cyfrę. Jeśli można zamiast czasochłonnego procesu - usunięcie, szlifowanie, nabicie nowej puncy. Po prostu dorobić ogonek, kreseczkę, która sprawi, że 0 nabierze wyglądu 9.
Najpierw należy spojrzeć na stemple rewersów poszczególnych ortów z 1659 i cofnąć się do wcześniejszego okresu, kiedy te monety były wytwarzane – 1655.
Rok 1659 A - napis w legendzie rozpoczyna gwiazdka w odwróconym trójkącie
moneta nova
civit 18 thorvnensis 16/59 – HD/L
(anioł z guzikami, 6 lub 7 piór)
B - napis w legendzie rozpoczyna 6 ramienna gwiazdka
moneta nova
argent 18 civit thorvnensis 16/59 – HD/L
(anioł bez guzików – mniej piór)
Rok 1655A – napis w legendzie rozpoczyna gwiazdka w odwróconym trójkącie
moneta nova
ci 18 thorvnensis 16/55 –
HI/L(anioł z guzikami, 4 lub 5 piór)
B - napis w legendzie rozpoczyna 6 ramienna gwiazdka
moneta nova
argent 18 civit thorvnensis 16/55 – HD/L
C - napis w legendzie rozpoczyna gwiazdka w odwróconym trójkącie
moneta nova
argent 18 civit thorvnensis 16/55 –
HI/LJak widać z tego roboczego opisu rok 55 to przede wszystkim wariant A ze skrótem w słowie – miasto (CI). I ten wariant nie występuje w 59. Rzadziej spotykane są warianty B i C, których legenda jest zbliżona do wariantu B rocznika 59. Jednak ostatni wariant ma nie tylko inny ozdobnik na początku legendy, ale też oprócz odmiennych cyfr w dacie, występuje HI zamiast HD.
Żeby było łatwiej zrozumieć. Rok 55 w wariancie A, C i rok 59 w wariancie A – stemple były tylko w danym roku używane.
Jedynie wariant B z 59 i B z 55 wykazuje podobieństwo. I w tym przypadku można uznać, że stemple tych rewersów po drobnej przeróbce mogły służyć w kolejnym roku.
Czyli jak widać było kilka stempli i pewnie w wyniku potrzeby robiono kolejne. Talary wykorzystywały jedyny stempel. I po 1659 roku nie były produkowane, za to orty cały czas były w produkcji w kolejnych latach.