Aktualności: Już wkrótce, ósmego kwietnia, wybory do Triumwiratu TPZN!

  • 28 Marca 2024, 15:13:56

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji

Autor Wątek: Półgrosz 1509  (Przeczytany 11818 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Korczaszko

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 955
  • Stowarzyszenie: PTN o.Kraków
  • Zainteresowania: SIGISMVNDVS PRIMVS
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #15 dnia: 04 Lutego 2018, 10:39:47 »
Dla uświadomienia Kolegi, monety o tym wzorze nie były bite jedną parą stempli. Każdy stempel był wykonany ręcznie i różnił się od innego.
Qui Non Proficit, Deficit.

gdrsb

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 332
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #16 dnia: 04 Lutego 2018, 23:39:34 »
This coin is really original. And truly common, not rare . Approximately 2 697 000 half-groats with the date 1509 were minted at Vilnius Mint by E. Remecas ( https://www.lb.lt/uploads/documents/docs/publications/remecas_2.pdf ) .  So it must be the hugh variety of  reverse stamps with the four dots at the end of legend.
Kanał numizmatyczny Youtube o monetach litewskich z lat 1495-1536.  https://www.youtube.com/channel/UCwEPpYSqc_8AVX6ObayWn6w/videos

mmz

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 840
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #17 dnia: 05 Lutego 2018, 19:13:29 »
Czy jest drugi taki egzemplarz z tej samej pary stempli, ale trzymający wagę katalogową, czyli o 20% cięższy? Czy to jest jedyny taki znany?
Defende Nos, Christe Salvator - Gedanum, A.D. 1577

Tomek81

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 103
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #18 dnia: 05 Lutego 2018, 19:22:01 »
Jeszcze raz dziękuję za odpowiedzi. Wróciłem do domu toteż uzupełniam dane - średnica półgrosza z 1509 o wadze 1g to około 20mm, a więc zgadza się z katalogową, podobnie jest z półgroszem z 1560r. o którym również wspominałem (tym o wadze 1,01g).


mmz

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 840
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #19 dnia: 05 Lutego 2018, 21:29:54 »
Tak przy okazji, czy puszczanie w obieg monet ok. 20% lżejszych niż ordynacja, nie bylo oszustwem na szkodę emitenta?
Ta moneta była kruszcowa. Co z nadzorem w mennicy? Czy to nie owoc oszustwa, czyli fałszerstwo tzn. fals?
Defende Nos, Christe Salvator - Gedanum, A.D. 1577

Korczaszko

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 955
  • Stowarzyszenie: PTN o.Kraków
  • Zainteresowania: SIGISMVNDVS PRIMVS
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #20 dnia: 05 Lutego 2018, 22:08:22 »
W 1509 roku w mennicy wileńskiej wybito około 2700000 półgroszy. Możemy w przybliżeniu określić, że zużyto na nie 270 stempli stałych i 540 stempli ruchomych. Jeśli kolega chce szukać monety o tym samym stemplu co prezentowana w tym wątku, to szczerze życzę powodzenia  ;).
Jak pisałem wcześniej, te monety były bite metodą al marco, czyli jedne mogły być lżejsze a inne cięższe. Definicja w Wikipedii:
Al marco – sposób emitowania monet wg określonej jednostki wagowej kruszcu (np. funta, grzywny), z której wybijano ściśle określoną liczbę monet, dopuszczalne natomiast były różnice wagi poszczególnych monet.
Wysokie nominały były bite metodą al pezzo:
Al pezzo – sposób emitowania monet, stosowany głównie do wyższych nominałów, polegający na tym, że poszczególne egzemplarze monety musiały odpowiadać określonemu standardowi wagowemu. W przypadku zaniżonej wagi monetę przetapiano, w przypadku zawyżonej justowano.
Mennictwo w XVI wieku BARDZO różniło się od współczesnego.
« Ostatnia zmiana: 05 Lutego 2018, 22:19:04 wysłana przez Korczaszko »
Qui Non Proficit, Deficit.

Tomek81

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 103
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #21 dnia: 05 Lutego 2018, 23:12:07 »
To jeszcze jedna kwestia - rozumiem, iż metodą al marco bito m.in. w tamtym czasie większość nominałów, jednakże zgodnie z wcześniejszym wpisem użytkownika mmz, skoro trafił mi się oryginalny egz. o 20% lżejszy niż średnia waga dla tego typu monet  to powinny też być znane cięższe egzemplarze niż 1,25g (może nie koniecznie o 20% - w zależności ile z danej jednostki wagowej wybito zaniżonych egzemplarzy) - dlatego też pozwolę sobie zapytać - czy często zdarzają się cięższe egzemplarze niż te wzorcowe? (nie koniecznie spod tego samego stempla :)) A pytam z prostej przyczyny - katalogując swoje skromne zbiory zauważyłem, że jeżeli istnieje jakaś różnica to bardziej na minus w stosunku do wagi spotykanej w katalogach niźli na plus...

@mmz - Tak przy okazji, czy puszczanie w obieg monet ok. 20% lżejszych niż ordynacja, nie bylo oszustwem na szkodę emitenta?
Raczej nie na szkodę emitenta... a bardziej na szkodę ostatecznego odbiorcy... Chyba, że część srebra zostawała "w mennicy" (u nadzorcy w kieszeni), wtedy i emitent (czyli państwo, dobrze rozumiem?) jak i właściciel zaniżonego wagowo grosza tracili na tym procederze...

Korczaszko

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 955
  • Stowarzyszenie: PTN o.Kraków
  • Zainteresowania: SIGISMVNDVS PRIMVS
Qui Non Proficit, Deficit.

gdrsb

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 332
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #23 dnia: 06 Lutego 2018, 07:40:47 »
Normal weight of Lithuanian half-groat 0.90-1.46 g., but the example of even 2.36 g. weight is also known, we wrote in our book.
Kanał numizmatyczny Youtube o monetach litewskich z lat 1495-1536.  https://www.youtube.com/channel/UCwEPpYSqc_8AVX6ObayWn6w/videos

dukatkg

  • Członkowie TPZN
  • Stały bywalec
  • *
  • Wiadomości: 601
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #24 dnia: 06 Lutego 2018, 09:20:16 »
[...] to powinny też być znane cięższe egzemplarze niż 1,25g (może nie koniecznie o 20% - w zależności ile z danej jednostki wagowej wybito zaniżonych egzemplarzy) - dlatego też pozwolę sobie zapytać - czy często zdarzają się cięższe egzemplarze niż te wzorcowe?[...]
Myślę, że sporo takich egzemplarzy było już w epoce wyłapywana i wracała do tygla lub w najlepszym wypadku tezauryzowana.
Kłania się prawo Kopernika-Greshama.
monetydawne.pl - nowy portal numizmatyczny, polecam :)

DzikiZdeb

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 4 347
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #25 dnia: 06 Lutego 2018, 09:39:28 »
puszczanie w obieg monet ok. 20% lżejszych niż ordynacja
Niech Pan weźmie pod uwagę, że większość egzemplarzy półgroszy litewskich Zygmunta Starego znanych nam współcześnie obiegało przez kilkadziesiąt lat. Stąd też ich waga jest mniejsza o kilka - kilkanaście procent ze względu na zwykłe wytarcie (są nawet wzory, próbujące wyliczyć, ile procent wagi monety powinno wytrzeć się po n latach obiegu, jednak mam do nich średnie zaufanie).

Tomek81

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 103
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #26 dnia: 06 Lutego 2018, 10:14:22 »
Przyznam, że to ciekawe - nigdy nie zastanawiałem się nad kwestią "ścieralności" monet pod kątem ubytku wagi...

@dukatg i ktokolwiek z państwa wie - Jaką siłę nabywczą miał półgrosz w czasach Zygmunta I Starego? A pytam bo chciałbym się ustosunkować do wcześniejszej wypowiedzi, ale bez tej wiedzy może ono być bez sensu...

DzikiZdeb

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 4 347
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #27 dnia: 06 Lutego 2018, 10:19:50 »
Przyznam, że to ciekawe - nigdy nie zastanawiałem się nad kwestią "ścieralności" monet pod kątem ubytku wagi...
Może Pan z ciekawości wziąć garść PRL-owskich aluminiowych złotówek i poważyć je sobie pod kątem wagi katalogowej (które w przeciwieństwie do monet bitych al marco miały w momencie wyjścia z mennicy taką samą).

Tomek81

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 103
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #28 dnia: 06 Lutego 2018, 10:22:18 »
Wierzę "na słowo" :)

DzikiZdeb

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 4 347
Odp: Półgrosz 1509
« Odpowiedź #29 dnia: 06 Lutego 2018, 11:05:56 »
Jaką siłę nabywczą miał półgrosz w czasach Zygmunta I Starego?
Tutaj np. dość ciekawa publikacja: http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/plain-content?id=4190

Co prawda większość tabelek zaczyna się w okolicach 1560/1570, jednak należy założyć, że w przypadku okresu 1500-1560 wzrost cen nie był zbyt wysoki - jaki, niech się specjaliści wypowiedzą :-)

 

R E K L A M A
aukcja monet