Letnie warsztaty numizmatyki antycznej

[Hermogenes]

Witam ponownie,

owszem, na pierwszy dzień, tj. 31 sierpnia przewiduję swego rodzaju wprowadzenie do numizmatyki greckiej i rzymskiej. Oczywiście w ramach części ćwiczeniowej będzie można zadawać wszelkie pytania, również szczegółowe na temat Aureliana. Czy odpowiem na nie wystarczająco kompetentnie? Nie wiem, wszystko zależy od pytań. Wprawdzie w Aurelianie się nie specjalizuję (moi koledzy archeolodzy również nie), jednak wspólnie pewnie uda się dojść do ciekawych wniosków.
Jeśli tylko zbierze się grupa zainteresowana wieczornym, nieoficjalnym już spotkaniem integracyjnym (starotoruńskim zwyczajem przy piwie lubo węgrzynie zagryzanym piernikiem ;-)), chętnie zabierzemy uczestników warsztatów do jednego z wielu lokali na toruńskiej starówce.

Pozdrawiam i nieustannie zachęcam!
B.A.

[Orpio]

Jakieś "spotkanko klubowe" przy piwie bezalkoholowym? Opcja jednodniowa.

Tomku, pewno skończy się na opcji jednodniowej. Z Płocka mam zaledwie 100 km więc można szybko przelecieć - jednak czas, a właściwie jego brak, jest tu wyznacznikiem. Muszę sobie tylko załatwić wolne w robocie.

Czy odpowiem na nie wystarczająco kompetentnie? Nie wiem, wszystko zależy od pytań.

Panie Bartoszu, mogę Panu rzucić kilka pytań, które mnie ostatnio nurtują. Może ktoś inny będzie znał odpowiedź.

Jak odróżnić Oriensy Aureliana z mennic Mediolan i Siscia (często są one opisane w RIC identycznie)?

Czym był nominał "aureliani"? Jak różnił się od antoniniana?

itd, itp.

[Hermogenes]

Jak odróżnić Oriensy Aureliana z mennic Mediolan i Siscia (często są one opisane w RIC identycznie)?

Odpowiedzieć można na to pytanie bardzo prosto: różnice stylistyczne. W tym okresie oznaczenia mennicze dopiero się kształtowały i często mamy do czynienia jedynie z oznaczeniem oficyn lub kolejnych serii, bez oznaczenia samej mennicy. Zdaję sobie jednak sprawę, że taka odpowiedź Pana nie usatysfakcjonuje, dlatego potrzebne jest zestawienie monet z tym samym typem rewersu wybitych w obydwu mennicach.

Czym był nominał "aureliani"? Jak różnił się od antoniniana?

To już prostsze pytanie. "Antoniniani aureliani" to inaczej antoniniany typu XXI (lub KA w przypadku oznaczeń greckich), czyli antoniniany bite w ostatnim okresie panowania Aureliana, który w 274 r. przeprowadził reformę mającą na celu poprawę jakości aureusów oraz antoninianów: o ile pierwszym podniósł wagę i wybijał w niemal czystym złocie, w przypadku drugich również podniósł wagę, jednak co do kruszcu mógł zagwarantować jedynie, że na 20 (XX = gr. K) części miedzi zawierają one 1 (I = gr. A) część srebra. W mennictwie Aureliana spotykamy zatem obydwa typy:  lżejsze antoniniany niemal całkowicie miedziane (zwykle wcześniejsze) oraz "aureliany" o wadze zwykle powyżej 4 g i, o ile są w bardzo dobrym stanie, pięknym srebrnym połyskiem na powierzchni (efekt 5% srebra).

Pozdrawiam,
B.A.

[Orpio]

Zdaję sobie jednak sprawę, że taka odpowiedź Pana nie usatysfakcjonuje, dlatego potrzebne jest zestawienie monet z tym samym typem rewersu wybitych w obydwu mennicach.

I na to liczę. Będą Panowie dysponować materiałem numizmatycznym?

W mennictwie Aureliana spotykamy zatem obydwa typy:  lżejsze antoniniany niemal całkowicie miedziane (zwykle wcześniejsze) oraz "aureliany" o wadze zwykle powyżej 4 g i, o ile są w bardzo dobrym stanie, pięknym srebrnym połyskiem na powierzchni (efekt 5% srebra).

Dziękuję, za wyjaśnienia.
Jednak jak wspomniałem wcześniej - pytania są podchwytliwe: miałem ostatnio okazję przejrzeć książkę S. Estiot. I tam ku mojemu wielkiem zdziwieniu np. w mennicy rzymskiej monety sprzed reformy ważą średnio podobnie do właśnie wyżej wspomnianych aurelianów. Sprawdzałem co prawda tylko monety ORIENS bo one mnie interesowały. Oto wyniki:

Antoniniany - szt. 64 średnia: 3,92 grama
Aureliany - szt. 78 średnia: 3,96 grama.

Nie wiem sam co o tym myśleć.

[Hermogenes]

Jednak jak wspomniałem wcześniej - pytania są podchwytliwe: miałem ostatnio okazję przejrzeć książkę S. Estiot. I tam ku mojemu wielkiem zdziwieniu np. w mennicy rzymskiej monety sprzed reformy ważą średnio podobnie do właśnie wyżej wspomnianych aurelianów.

Problemem numizmatyki antycznej jest niedobór źródeł pisanych. Wcześniejsi autorzy za bardzo opierali się na tekstach literackich, stąd np. przypisanie przez Mattingley'a i Sydenhama wschodniego mennictwa Septymiusza Sewera mennicom w Laodycei i Emesie głównie na podstawie wzmianki, że Antiochia była nieprzyjaźnie nastawiona wobec tego cesarza. Tymczasem porównawcze analizy stylu, błędów w legendach, wagi etc. monet Sewera z monetami Nigra ukazują, że przynajmniej "Emesa" to w rzeczywistości najpewniej produkcja antiocheńska.
Podobnie jest z Aurelianem - wiemy ze źródeł o reformie z 274 r., podczas gdy już wcześniejsze jego monety są wyraźnie cięższe i lepszej jakości od większości monet Klaudiusza II...
Z chęcią rozwinę ten temat na warsztatach. Jacek Rakoczy robił badania składu stopu różnych antoninianów i też ma ciekawe refleksje, częściowo podważające wcześniejsze ustalenia...

B.A.

[Orpio]

Z chęcią rozwinę ten temat na warsztatach. Jacek Rakoczy robił badania składu stopu różnych antoninianów i też ma ciekawe refleksje, częściowo podważające wcześniejsze ustalenia...

Panie Bartoszu, i to jest reklama! Chętnie posłucham. 

[Orpio]

Kto jeszcze wybiera się na Warsztaty?

[Omnes]

Napisz do pana Bartosza on zapewne ma liste osob z tego forum ktore maja zamiar odwiedzic Torun i czegos o numizmatyce sie dowiedziec

[Hermogenes]

Witam Panów,

według stanu na dziś spośród Forowiczów TPZN mogę, jak sądzę, być pewien jedynie obecności pana Andrzeja (Mutaxi) i pana Kamila (Omnes). Większość z Panów po wstępnym zainteresowaniu albo uznało, że jednak nie uda im się przyjechać, albo odłożyło decyzję do końca lipca...
Poza Panami będą też osoby zupełnie z Forum niezwiązane.

Pozdrawiam serdecznie i niezmiennie zachęcam!
B. A.

PS. Z myślą o szerszej promocji warsztatów założyłem w sobotę stronę na facebook.com:
http://www.facebook.com/pages/Torunskie-Warsztaty-Numizmatyki-Antycznej/134793483226063?v=photos&ref=sgm#!/pages/Torunskie-Warsztaty-Numizmatyki-Antycznej/134793483226063?v=wall&ref=sgm

[Tomanek]

Jeszcze jaaaaaa !!!

Na jeden dzień z pewnością się wyrwę.

31 sierpnia jakieś spotkanko "klubowe" przy browarku ( ja przy bezalkoholowym ) ? ? ?

[Orpio]

Panie Tomku, 31 sierpnia będę! A spotkanie zapowiada się na abstynenckie (ja też bezalkoholowe).

Bierze Pan jakąś cześć swoich skarbów?

[Hermogenes]

Drodzy Koledzy,

już się cieszę na spotkanie. Mam nadzieję, że obowiązki rodzinne nie uniemożliwią mi spędzenia z Panami również chwili po warsztatach.

Pozdrawiam serdecznie,
B. A. 

[Orpio]

Z tym czasem w moim przypadku też będzie kiepsko...

[Tomanek]

Jak już się wyrwę na ten jeden dzień, to na maksa. Mogę zostać nawet do nocy - byle potem dojechać przed świtem i normalnie iść do pracy na drugi dzień

Jeśli jest taka opcje, że mamy zrobić sobie spotkanko przy bezalkoholowym i z oglądaniem blaszek, to czemu nie, mogę coś tam ze sobą zabrać...

[Omnes]

Spotkanie moze byc przy alkoholu ale ja nie moge pic dlatego ze musze autem do domu wrocic