1zl -100$ w 1569?
prosze odpowiedź
Widzę, że jednak potrzebuje Pan konkretnych przykładów. Stosunek cen różnych towarów i usług bardzo się zmienia latami, stąd też im dawniejsze czasy, tym bardziej powinniśmy się wystrzegać prostych porównań. Dorożkarze pół wieku temu marzyli o zarobkach stosunkowo nielicznych podówczas taksówkarzy. Teraz przejazd dorożką to ekskluzywny produkt turystyczny i w najlepszych lokalizacjach taksówkarz przez dzień nie zarobi tyle, co dorożkarz przez godzinę (o ile oczywiście ktoś go wynajmie).
Rozumiem, że Pana złotówka z 1569 to jednostka obrachunkowa równa 30 groszom. Biorąc pod uwagę ceny dukata i talara w groszach oraz ich wagę (s. 58 publikacji, którą podałem) mamy
1,944 grama złota w złotówce obrachunkowej liczonej na dukatach (0,0648 * 30)
23,1 grama srebra w złotówce obrachunkowej liczonej na talarach (0,77 * 30)
Mnożymy to teraz przez obecne ceny kruszców (za
https://www.apmex.com/spotprices/silver-prices, gram złota 39,36$, gram srebra 0,47$) i mamy
1 zł (1569) = 76,52$ przy liczeniu przez dukata
1 zł (1569) = 10,86$ przy liczeniu przez talara
Cena pieniądza to oczywiście nie wszystko. Weźmy teraz wspomnianego już murarza (s. 113). Zarabia on przyjmijmy dolną granicę podanych widełek, czyli 7,5 grosza dziennie, co odpowiada 1/4 złotówki obrachunkowej. Ten sam murarz (nie pomocnik murarza) zarabia teraz załóżmy 200 zł dziennie - stąd Pana złotówka to 4*200 = 800 zł, czyli
1 zł (1569) = 213,33$ przy liczeniu przez zarobki murarza (po dzisiejszym kursie 3,75 PLN za dolara)
W dawnej Rzeczpospolitej jedną z pospolitszych rzeczy do jedzenia był miód. Jeszcze w początkach XIX w. jeden z warszawskich aptekarzy miał proces sądowy za to, że dosładzał swoje lekarstwa miodem, a nie cukrem. Garniec takiego miodu można było dostać w 1572 r. za 8 szelągów, czyli 2,66 grosza (s. 81), co po przeliczeniu daje 11,28 garnca za złotówkę obrachunkową. Zakładając, że teraz litr miodu w pasiece kosztuje 40 zł musimy policzyć koszt garnca. Różne te garnce były, ale przyjmujmy dwie wersje - garniec krakowski 2,18 litra i bardziej moim zdaniem prawdopodobny garniec warszawski 3,9 litra. Stąd
1 zł (1572) = 40 zł * 11,28 * 2,18 = 983,62 zł = 262,30$ przy liczeniu przez miód w garncu krakowskim
1 zł (1572) = 40 zł * 11,28 * 3,9 = 1759,68 zł = 469,25$ przy liczeniu przez miód w garncu warszawskim
Dlatego też raczej nie należy szukać na siłę przeliczników, tylko podawać przy danej cenie inne ceny porównawcze, w tym cenę pieniądza. Potem czytamy w jednej czy drugiej książce, że cesarz rzymski wypłacił pretorianom premie po 27 franków. I szukaj teraz człowieku, ile był wart frank francuski w roku wydania książki i właściwie według czego przeliczał autor. Ja się przeważnie w tym momencie poddaję i szukam w źródłach, ile tak naprawdę tej premii w walucie ówcześnie obowiązującej było.