Orientacja Awersu względem Rewersu

[cancan]

Do zilustrowania orientacji awersu i rewersu załączam ten oto szkic.

[pasjonatort]

Panowie świetny temat. Pewnie większość wie, a ile osób zapomina Bardzo dobrze wyjaśnione i obrazek bardzo pomocny (dzięki Jacku!). Przyznam, że przy przeglądaniu trojaków ryskich parokrotnie sam się pogubiłem jak ustawić prawidłowo zdjęcia obu stron, chcąc sprawdzić orientację. Niby prosta rzecz, a przy wielokrotnych próbach zsynchronizowania jak awers z rewersem na stemplach można się pogubić, zapominając o prawidłach;)

[harpsycho]

Coraz częściej w opisach obiektów numizmatycznych orientacja rewersu wobec awersu podawana jest "w godzinach" - w jednym rzędzie z danymi takimi, jak średnica i waga. W takim układzie orientacja tzw. medalowa (czyli taka, jaką mają np. aktualne polskie monety obiegowe) określana jest jako "12h", a "pełne odwrotki" typu amerykańskiego - jako "6h". Łatwo można takie określenie przeprowadzić trzymając monetę awersem do przodu między kciukiem i palcem wskazującym - tak aby wskazujący był "na topie". Teraz ostrożnie przekręcamy monetę wokół jej osi pionowej o 180°, aby zobaczyć rewers. Palce nie mogą przy tym opuszczać zajmowanych poprzednio miejs uchwytu na rancie. Pozycja, jaką zajmuje teraz "top" rewersu, wyznacza poszukiwaną "godzinę" 🙂

Osobiście wolę takie dane i niezbyt lubię określenia "coin alignment" i "medal alignment". Jestem przekonany, że terminologię tę wprowadzili Amerykanie, dla których naturalną i oczywistą pozycją "monetarną" jest właśnie odwrotka o 180°. Przy naszych przyzwyczajeniach byłoby akurat na odwrót - zatem określenia te traktuję emocjonalnie jako pewien zgrzyt... 🤣🤣🤣

Podawanie rotacji osi "w godzinach" stosuje się naturalnie wobec monet dawnych, które bito z dopuszczeniem tego typu nieregularności. Współczesne monety bite są z reguły na 12h albo 6h. Jeśli jednak dochodzi do odchylenia od pozycji regularnego bicia, mamy do czynienia z destruktami określanymi jako "skrętki", "odwrotki" etc. W tym przypadku przyjęło się podawać przybliżone odchylenie od normy w stopniach 🙂🙂🙂

[cancan]

Umowna orientacja medalowa, czyli taka, jaka stosowana jest obecnie w Polsce oznacza numizmat, który jeśli byłby zawieszony na wstążce i obróciłby się - pozostałby w orientacji czytelnej, nie „do góry nogami”.
Czyli oś obrotu jest pionowa.
Dla monet odwrotnie: oś jest pozioma, bo jest to bardziej naturalny sposób obracania w palcach monet.

Oczywiście praktyczne zastosowanie ma to tylko dla monet bitych w sposób, gdzie orientacja nie jest przypadkowa, jak to ma miejsce w biciu ostatnich wieków.
Przykładowo Włochy, Francja i USA mają układ monetowy. Mam podejrzenie, że USA wzięły przykład z Francji, raczej niż wymyśliły to samemu.

[jmskelnik]

Umowna orientacja medalowa, czyli taka, jaka stosowana jest obecnie w Polsce oznacza numizmat, który jeśli byłby zawieszony na wstążce i obróciłby się - pozostałby w orientacji czytelnej, nie „do góry nogami”.
Czyli oś obrotu jest pionowa.
Dla monet odwrotnie: oś jest pozioma, bo jest to bardziej naturalny sposób obracania w palcach monet.

Proszę jednak zwrócić uwagę, że medale miały taką orientację zanim zaczęto je wieszać na wstążkach. Przypuszczalnie dlatego, że były większe od monet i naturalnym był łapanie ich między kilkoma palcami, a następnie obracanie całej dłoni.