Kazimierz Jakub Stronczynski
Bardzo lubię w weekendy robić wypady krajoznawcze w Polskę. Ostatnio byłem nad Zalewem Sulejowski, zwiedziłem dawne opactwo cystersów w Sulejowie. Wracając do domu zatrzymaliśmy się wraz żoną w Piotrkowie Trybunalskim. Nigdy wcześniej nie byłem w tym mieście, a szkoda.
Miasto to ma wielką historię – od 1493 roku odbywały się tam zjazdy sejmowe, zaś od 1578 roku miał tam swoją siedzibę Trybunał Koronny dla Wielkopolski. W mieście tym jest mnóstwo pięknych zabytków epoki renesansowej, dobrze zachowanych, co jest rzadkością w Polsce.
Poniżej przepiękny zamek królewski w Piotrkowie, obecnie siedziba Muzeum Miejskiego (niestety już było zamknięte):
Przed wojną w Piotrkowie było bardzo dużo ludności żydowskiej, to tutaj hitlerowcy już w październiku 1939 roku założyli pierwsze w Polsce getto, które istniało do 1942 roku.
Starówka jest bardzo zaniedbana, a szkoda, bo czuje się tam wiatr historii….
Ale co Piotrków ma wspólnego z Kazimierzem Stronczynskim?
Przypomnę, że Kazimierz Jakub Stronczyński urodził się w 1809 roku, zmarł w 1896r. Był prawdziwym „człowiekiem renesansu”, był: sfragistykiem, paleografem, badaczem architektury, historykiem, ale przede wszystkim numizmatykiem i kolekcjonerem
Stworzył podstawy polskiej numizmatyki średniowiecza.
Nadto był senatorem Królestwa Polskiego.
Kształcił się w Uniwersytecie Warszawskim, był uczestnikiem powstania listopadowego. Później nauczycielem szkoły wojewódzkiej w Warszawie, a następnie urzędnikiem Banku Polskiego. Był członkiem Heroldii Królestwa Polskiego (od jej powstania w 1836). W latach 1844-1855 stał na czele komisji rządowej, biorąc aktywny udział w pracach, również terenowych, przeprowadzającej inwentaryzację zabytków w Królestwie Polskim (Delegacja do opisywania zabytków starożytności w Królestwie Polskim). Efektem tych prac było dzieło Opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim. Tzw. Albumy Stronczyńskiego składają się 5 tomów tekstu , opisujących zabytki z podziałem na ówczesne gubernie i powiaty, oraz towarzyszących im 7 albumów z 417 akwarelami i gwaszami różnych rysowników m.in. Adama Lerue. Są one nieocenionym źródłem do historii architektury i zabytków polskich.
Od 1861 r. Stronczyński był referendarzem w Radzie Stanu Królestwa Polskiego aż do jej likwidacji w 1867 r. Był również dyrektorem (od 1862) kancelarii Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych, od 1864 był członkiem Senatu Popierał Aleksandra Wielkopolskiego, będąc jak on zwolennikiem współpracy z Rosją i uzyskania na tej drodze autonomii.
Jednocześnie z karierą urzędową włożył wielki wysiłek w rozwój numizmatyki Polskiej.
Szczególne zasługi położył dla rozwoju numizmatyki średniowiecznej, wydając fundamentalne w tym zakresie dzieła:
• Pieniądze Piastów od czasów najdawniejszych do roku 1300: rozbiorem źródeł spółczesnych i wykopalisk, oraz porównaniem typów menniczych objaśnione, Warszawa, 1847
• Dawne monety polskie dynastyi Piastów i Jagiellonów
o Cz.1: Monety pierwszych czterech wieków rozbiorem wykopalisk objaśnione. Piotrków, 1883
o Cz.2: Monety pierwszych czterech wieków w porządek chronologiczny ułożone i opisane, Piotrków, 1884
o Cz.3: Monety XIV, XV i XVI wieku uporządkowane i objaśnione, Piotrków, 1885
Wracając do mojej wyprawy, spacerując po Piotrkowie Trybunalskim nagle dostrzegłem, po przeciwnej stronie ulicy, kamienicę. Nic specjalnego jej nie wyróżniało. Mam już w zwyczaju, że czytam wszystkie tablice pamiątkowe, na jakie się napotykam.
Podszedłem bliżej… Jakie moje było zdziwienie, gdy zobaczyłem:
Kazimierz Jakub Stronczynski
Natychmiast zrobiłem zdjęcie.
Dodatkowo dowiedziałem się, że Stronczynski ma swoją ulicę w Piotrkowie:
Kazimierz Jakub Stronczynski
Wiele jest ciekawych miejsc w Polsce do zobaczenia, w takich miejscach można się całkiem przypadkiem natknąć na obiekty związane bezpośrednio z naszym hobby…
Na marginesie dodam, że reprint książki Kazimierza Stronczyńskiego "Dawne monety polskie dynastyi Piastów i Jagiellonów" w oryginale wydany nomen omen w Piotrkowie w latach 1883-1885 jest do nabycia w Polskim Towarzystwie Numizmatycznym. cena kompletu - 150 zł.
Przy opracowaniu korzystałem z Wikipedii, warto również przeczytać artykuł prof. Kiersnowskiego, opublikowany w Wiadomościach Numizmatycznych, nr 2-4, rok 1996 pt. "Stonczyński Kazimierz: w stulecie śmierci 1896-1996".
Wątek: Kazimierz Jakub Stronczynski (Przeczytany 8128 razy)
