Dyskusje o medalierstwie

[Mikołaj]

Zainspirowany przez Ryśka, postanowiłem założyć wątek, w którym będzie się dyskutować o medalierstwie.

Gdy mówi się o numizmatyce, wymienia się również sfragistykę (nauka o pieczęciach), falerystykę (o oznaczeniach) i medalierstwo. Te trzy dziedziny nauki są obok numizmatyki i traktowane są jako uboższe rodzeństwo numizmatyki. Szczególnie medalierstwo cieszy się - mam wrażenie - najmniejszą estymą.

Medalierstwo? Za wikipedią podaję:
Medalierstwo jest dziedziną sztuki dekoracyjnej (rzemiosłem artystycznym), którą umieścić można pomiędzy numizmatyką, a złotnictwem i sztukami pięknymi; rzadko niestety docenianą i pomijaną przez znawców sztuki. W przedstawieniach dominują wyobrażenia osób, zdarzeń, napisy, niektóre z nich znane są nam jedynie z rysunków lub zdjęć ponieważ zostały skradzione lub zaginęły. Forma medali współczesnych uległa zmianie i wciąż jest eksplorowana i na nowo poznawana. Są to dzieła sztuki małej wielkości, okrągłe lub wieloboczne w niektórych wypadkach, jednostronne lub dwustronne (posiadają tzw. awers i rewers; przedstawienia władców umieszczane były najczęściej na awersach), osiągające maksimum 5 – 20 centymetrów średnicy, nazywane bywają często medalikami (ich odmianą są żetony, sztony i marki; bardzo cienkie i małe), plakietami, plakietkami, medalionami (są większe niż medale i mogą być wykonane w innych materiałach np. kamień, stiuk) lub odznakami (trzeba jednak zaznaczyć, że w niektórych wypadkach trudne jest rozróżnienie czym tak właściwie jest dany obiekt, wynika to z miernego zainteresowania naukowców tą dziedziną).

A więc medalierstwo to dziedzina sztuki, numizmatyka zaś jest raczej nauką pomocniczą historii - to istotna różnica!

[Mikołaj]

Dla zainteresowanych medalierstwem informuję, że nakładem Warszawskiego Towarzystwa Numizmatycznego ukazał się reprint książki medali dr. Rewolińskiego:
http://www.wtn.org.pl/pubs_others.php - koszt 30 zł.

Ponadto w ramach spotkań WTN 4 marca 2010 roku będzie spotkanie z Panią Ewą Olszewską-Borys:
Ewa Olszewska-Borys, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w latach 1960-1966. W 1974 roku otrzymała stypendium rządu francuskiego, co pozwoliło jej udoskonalić technikę ręcznego grawerowania negatywowych matryc w stali.

Niezależną twórczość medalierską uprawia nieprzerwanie od 1965 roku. W swojej pracowni w Warszawie rzeźbi i odlewa w brązie unikalne medale.

Od 1974 roku współpracuje z Narodowym Bankiem Polskim jako projektant monet obiegowych i kolekcjonerskich. Spośród przeszło 50 zrealizowanych projektów na uwagę zasługują prace: Maria Skłodowska-Curie (moneta srebrna 1974), 150 rocznica Teatru Narodowego w Warszawie (moneta obiegowa 1983), 20 rocznica Pontyfikatu Jana Pawła II (moneta złota, srebrna 1999). Jest autorką monet dwuzłotowych z serii "Historyczne miasta w Polsce".

W 1997 roku z wyboru Królowej Belgów Paoli, została autorką medalu upamiętniającego jubileusz 60-lecia monarchii. Wykonawcą medali bitych, projektowanych przez Ewę Olszewską-Borys od 40 lat jest Warszawska Mennica.

[lynx]

Mikołaj, popieram założenie nowego wątku, ponieważ warto przybliżyć, tak jak zauważyłeś, tą dziedzinę sztuki - może dlatego zaintrygowało mnie medalierstwo? W sumie w monetach tego też się doszukiwałem...
Dzisiaj już muszę oddalić się od monitora. Dlatego tak na próbę link do galerii innej uznanej postaci - Pani Anny Beaty Wątróbskiej - Wdowiarskiej:
http://medalierstwo.com/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=18&Itemid=26
Pozdrawiam

[Wrocek]

... postanowiłem założyć wątek, w którym będzie się dyskutować o medalierstwie.

Bardzo dobry pomysł !
Może warto założyć na naszym forum nie tylko taki wątek, ale nawet taki dział ?

... co o tym sądzi nasz Wielki Admin ?!

Pozdrawiam
Wrocek
TPZN 033  V-ce Prezes

[rara_avis]

i ja chętnie poczytam wypowiedzi kolegów, sam raczej będę brał udział milczący, bo brak mi wiedzy w tym zakresie, ale poczytać zawsze można

[Mikołaj]

Medalierstwo - ciągle mi chodzi po głowie temat zapoczątkowany wczoraj.
Niewątpliwe jest to temat trudny, bo wymaga zdobycia innej wiedzy niż numizmatyka.
Wchodzimy w kwestie sztuki, a nie historii. Warto zapoznać się z technikami medalierstwa.

Kolekcjonerstwo medali też jest bardzo interesujące:
Pan Władysław Gębczyk prezentuje na przykład medale związane z Gliwicami:
http://www.vladekg.pl/

Warto obejrzeć!

Poniżej strona z twórczością Edwarda i Piotra Gorol:
http://www.pgorol-medalierstwo.pl/

[Mikołaj]

I jeszcze jedna myśl - mam wrażenie, że właśnie medalierstwu bardziej niż numizmatyce mogą szkodzić te pseudoświecidełka produkowane hurtowo przez MP.

[celtycki]

I jeszcze jedna myśl - mam wrażenie, że właśnie medalierstwu bardziej niż numizmatyce mogą szkodzić te pseudoświecidełka produkowane hurtowo przez MP.

Obecny niski poziom artystyczny medali i monet to efekt "komputeryzacji" projektów. Pomysły kreśli się w programie komputerowym który mocno ogranicza wyobraźnie artysty. Dodatkowym minusem są zlecenia na daną monete czy medal realizowane tylko przez jednego projektanta. Takie prace zazwyczaj akceptuje jedna lub kilka osób, a efekty widać gołym okiem   Okres PRL-u to tez żande osiągnięcia, graficy pracowali w/g schematu epoki komunizmu, powstawały proste projekty inspirowane wzorcami socjalizmu. Nawet poczet króli powstał na kanwie prac Matejki.

Zupełnie inaczej bywało drzewiej. W okresie międzywojennym zawiązywała się specjana komisja i powoływano konkurs na projekt monety czy medalu. Do konkursu przystępowało kilku uzdolnionych artystów. Potem komisja złożona z kilkunastu specjalistów, artystów, itp z różnych dziedziń, wybierała najtrafniejszy projekt i ten był realizowany. Efetkem tego działania są piękne monety, a jeszcze piękniejsze medale z tamtego okresu.

[Mikołaj]

Wydaje mi się, że zbytnie to jest uogólnienie, chociaż tkwi w nim ziarno prawdy.
Poniżej wklejam medal, a właściwie plakietę Pani Olszewskiej - Borys stworzoną dla Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie w 2003 roku - uważam, że naprawdę warto na to popatrzeć:

Ciekawym medalem jest również ten medal, choć raczej niższej klasy:

Poziom artystyczny jest kwestią ocenną i dyskusyjną (HA!), zmieniają się czasy i techniki wykonania. Nie sposób porównywać budynków użytkowych z 20-lecia do współczesnych - zarówno wtedy, jak i teraz zdarzały się kicze do kwadratu, ale również projekty poprawnie wykonane jak i dzieła.

[Mikołaj]

To jest kolejny wątek - gdzie jest granica między medalem a monetą w czasach epoki kruszcowej, jeśli emitentem był władca?

A co do emisji prywatnych - medale z założenia nie pełnią funkcji płatniczych, mają za zadanie m.in. uczczenia wydarzenia lub osoby oraz tysiące innych ról (nagroda, forma kultu religijnego, itd.) - każdy może go stworzyć (podobnie jak namalować obraz lub bohomaz), ale nie każdy będzie reprezentował artyzm.

A co do medalu TPZN za 1500 postów, to chyba tylko Pan spełnia to wymaganie, ale pewnie, gdyby był za ten wyczyn medal ze złota, to ilość postów i użytkowników na forum liczyłaby miliony

[rara_avis]

A co do medalu TPZN za 1500 postów, to chyba tylko Pan spełnia to wymaganie

Jeszcze tylko pan Lech, ale niedługo dołączy do niego nabializm (w tej chwili 1413 postów)

[lynx]

Medale Edwarda i Piotra Goroli, o których wspomniał Mikołaj, bardzo mi przypadły do gustu, a szczególnie medale-plakiety autorstwa syna, które są w tle podanej strony. Niestety, jak do tej pory udało się zdobyć tylko 3 i to w brązie, spośród - jak się nie mylę - serii liczącej 7 szt. Mam pewne wątpliwości odnośnie jednej z nich - z wizerunkiem Św. Floriana, czy stanowi element tej serii. Pozostałe, z wizerunkami naszych władców na awersie, wydawane były przez PTAiN z okazji kolejnych zjazdów od 1985 do 1990 roku. Wiem, że były też w wersji ze srebra. Wszystkie były sygnowane. Poszukuję brakujących: z Władysławem IV Wazą, Stanisławem Leszczyńskim i Zygmuntem II Augustem. Sporo będzie trzeba cierpliwości, ponieważ rzadko pojawiają się na aukcjach, więc można wnosić, że nakłady nie były zbyt duże. Niestety, nie udało mi się dotrzeć do informacji o nakładach tych plakiet. Będę wdzięczny za informacje na ich temat.

[Mikołaj]

Może zwróci się Pan bezpośrednio do Pana Piotra Gorol?

[Shiver]

Jak już piszemy o medalach nagrodowych.
W 1931 roku Mennica Warszawska wybiła na zamówienie majora Thomasa C. McDonalda złożone za pośrednictwem polskiej ambasady w Waszyngtonie medal z podobizną Kazimierza Pułaskiego. Medal wybity w pięciu egzemplarzach mjr. McDonald ofiarował Foreign Service School przy Georgetown University w Waszyngtonie pod warunkiem, aby rokrocznie, przez pieć lat, odznaczany był nim student za najlepszą pracę o Polsce. Pierwszy medal otrzymał w roku szkolnym 1932/33 student Josepf G. Smith za pracę o Pomorzu "The Polish Corridor".
Medal sygnowany na awersie J. Avmiller, brąz, 40 mm.
Awers: profil Pułaskiego, GENERAL PVLASKI 1784-1779
Rewers: tarcza do umieszczenia nazwiska laureata, PRESENTED BY THOMAS C. Mc DONALD

Strzałkowski (zdjęcie poniżej, pozycja 645) pisze jednak, że medale te znajdują się w Muzeum Narodowym w Warszawie, Muzeum Okręgowym w Toruniu i Muzeum Mennicy więc chyba się rozmożyły. Pod numerem 646 notowany jest taki sam medal, lany z brązu o średnicy 220 mm prawdopodobnie w jednym egzemplarzu.

[lynx]

Dobry pomysł Mikołaj, ale nie mam adresu
Z medalami jest właśnie ten problem, co napisał Shiver, trudno dotrzeć do wiadomości na temat wielkości emisji, nawet tych ze współczesnych czasów. Problem polega na tym, że niektóre miały zamknięte emisje, a niektóre otwarte i w związku z tym pewne ich ilości bito w różnym czasie.