Aktualności: Już wkrótce, ósmego kwietnia, wybory do Triumwiratu TPZN!

  • 28 Marca 2024, 12:06:58

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji

Autor Wątek: Boratynki z błędami  (Przeczytany 11351 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

zdzicho

  • Rada Oficerów TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 764
  • Legitymacja: 106
  • Zainteresowania: Boratynki
Boratynki z błędami
« dnia: 03 Czerwca 2020, 14:04:23 »
Na monetach spotkać możemy dwa rodzaje błędów: błędy bicia i błędy stempla.
Błędy bicia, to wszystkie monety nieprawidłowo wybite. Szczególnie częste przy biciu ręcznym. Przy masowej produkcji monet, a przy biciu boratynek szczególnie, takie błędy występują masowo. O wiele trudniej zdobyć boratynkę wybitą prawidłowo niż nieprawidłowo. Oczywiście każde nieprawidłowe wybicie jest unikatem, bo mało prawdopodobne jest uderzenie młotem w identyczny sposób. Błędy bicia to najczęściej przesunięcie stempla na krążku, podwójne lub wielokrotne uderzenie w ten sam krążek, uderzenie z obrotem, jednostronne bicia itp/ zestawienie 1/.
Błędy stempla, to błędy powstałe w trakcie powstawania stempla. Przy ogromnej emisji boratynek potrzebnych było tysiące stempli do wykonania w krótkim czasie. Mistrz skupiał sie na wykonaniu wizerunku króla, orłach  i pogoniach, a jego uczniowie /często analfabeci/ tworzyli legendy otokowe, dokładali mitry książęce, herby i interpunkcje. Nic więc dziwnego, że stosunkowo często popełniano błędy. Kontrola wykonania stempli była niedoskonała., ale była gdyż spotykamy monety z poprawionymi na stemplach błędami, ale bardzo dużo błędnie wykonanych stempli umykało kontroli. Błędy stempla, to najczęściej przestawione litery, nieprawidłowa interpunkcja, pomylona data albo błędy trudniejsze do zauważenia bez podstawowej wiedzy, a mianowicie pomyłki herbowe, którym poświęciłem ten artykuł: http://www.katalogmonet.pl/Newsy-numizmatyczne/O-pomy%C5%82kach-herbowych-i-analizie-herbu-Litwy-Pogo%C5%84-na-miedzianych-szel%C4%85gach-Jana-Kazimierza-s%C5%82%C3%B3w-kilka
Pozdrawiam. zdzicho

zdzicho

  • Rada Oficerów TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 764
  • Legitymacja: 106
  • Zainteresowania: Boratynki
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #1 dnia: 03 Czerwca 2020, 14:38:51 »
Można powiedzieć, że jeśli jakiś błąd jest możliwy do popełnienia, to na jakimś stemplu boratynki został popełniony.
Na zestawieniach przykłady błędów, które w ciągu kilku lat zarchiwizowałem. Oczywiście jest ich o wiele więcej.
1/ błędy na awersie w imieniu króla i monogramach zarządców mennic/zestawienie 2/
2/ błędy na rewersie:
- w wyrazie SOLID
- w skrócie MAG
- w skrócie DVC
- przykłady braku herbów i monogramów, herb omyłkowy
- przykład błędnej daty i interpunkcji
Bardzo mało błędów powstało w mennicy krakowskiej i mennicach zarządzanych przez Horna w Oliwie, Kownie i Malborku pewnie z powodu stosunkowo małych emisji monet w tych mennicach.
Przyznam szczerze, że nie rozumiem wysokich cen jakie osiągają monety z błędami. Nie są to przecież monety jednostkowe. Obojętnie czy błąd został dostrzeżony i naprawiony czy tez nie, stempel z takim błędem był używany aż do zniszczenia. Wedle szacunków Wolskiego stempel dolny/awersu/ wytrzymywał około 100 tysięcy uderzeń, a górny /rewersu/ około 50 tysięcy. Pewnie zachowało się takich monet sporo. Na pewno więcej niż boratynek prawidłowo wybitych, doskonale zachowanych i w naturalnych patynach.
« Ostatnia zmiana: 03 Czerwca 2020, 14:57:01 wysłana przez zdzicho »
Pozdrawiam. zdzicho

dariusz.m

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 1 075
    • Blog Numizmatyczny
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #2 dnia: 03 Czerwca 2020, 16:19:31 »
Cytuj
Przyznam szczerze, że nie rozumiem wysokich cen jakie osiągają monety z błędami
Moim zdaniem wyjaśnienie jest proste. Są to zwykle monety stosunkowo rzadkie (mimo iż stempel wykorzystywano aż do zużycia). Poza tym odmiany z błędami są typologicznie zdecydowanie bardziej wyraziste i znaczące w porównaniu np. z odmianami wyodrębnionymi w oparciu o np. długość kokardy za głową jeźdźca, czy odmianami wyszczególnionymi w oparciu o skrót "DVC" lub "DUC".
Ja osobiście jestem fanem boratynek z błędami. Żeby nie było wątpliwości - mowa oczywiście o błędach stempla, a nie bicia. Te drugie nie mają dla mnie większej wartości.
Poniżej zdjęcie z forum poszukiwanieskarbow.com z szelągiem wileńskim z roku 1664 bez inicjałów "HKPL" oraz z błędnie zapisanym imieniem króla "COS".

zdzicho

  • Rada Oficerów TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 764
  • Legitymacja: 106
  • Zainteresowania: Boratynki
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #3 dnia: 03 Czerwca 2020, 17:07:12 »
No tak. Od razu widać :)
Pozdrawiam. zdzicho

dariusz.m

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 1 075
    • Blog Numizmatyczny
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #4 dnia: 03 Czerwca 2020, 18:18:00 »
Myślę, że nie chodzi tu tylko o to, że błędy stempla łatwiej zauważyć. Niektóre odmiany z błędami stempla są - jak sądzę - wyższej rangi niż odmiany (warianty) wyodrębnione w katalogu C. Wolskiego w oparciu o przysłowiową długość kokardy. Moim zdaniem czym innym (czymś znacznie istotniejszym) jest brak herbu Snopek (R4), a czym innym odmiana wyodrębniona w oparciu o zapis "SOLI MAG - DUC LIT" (też R4) zamiast "SOLI MAG D - UC LIT" (R).

Dla zilustrowania problemu:
B.35.11 - R4 (zdjęcie GNDM)
A.34.13 - R4
A.34.11 - R

« Ostatnia zmiana: 03 Czerwca 2020, 21:15:57 wysłana przez dariusz.m »

zdzicho

  • Rada Oficerów TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 764
  • Legitymacja: 106
  • Zainteresowania: Boratynki
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #5 dnia: 03 Czerwca 2020, 19:36:06 »
Jedno nie przeczy drugiemu :)
Ale oczywiście masz racje, że są ważniejsze i mniej ważne warianty. Ja generalnie uważam, że niektórych wariantów/ i to z podanymi rzadkościami/nie powinno być w katalogu, bo tylko zaciemniają obraz całości i utrudniają identyfikację. Takie drobiazgi jak 16 wariantów Orła w Ujazdowie 1661 niech sobie wyodrębniają, jeśli chcą właściciele specjalizowanych kolekcji
Pozdrawiam. zdzicho

rom57

  • Członkowie TPZN
  • Stały bywalec
  • *
  • Wiadomości: 324
  • Legitymacja: 110
  • Zainteresowania: ZIIIW, boratynki i inne
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #6 dnia: 04 Czerwca 2020, 20:55:41 »
Jest więcej takich smaczków, jak kwestia interpretacji tych 'wyjątków'  tu TL czy T i odwrócone T.

zdzicho

  • Rada Oficerów TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 764
  • Legitymacja: 106
  • Zainteresowania: Boratynki
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #7 dnia: 04 Czerwca 2020, 21:10:01 »
Nie, to jest klasyczny przykład doszukiwania się błędów tam gdzie ich nie ma. Jaka interpretacja skoro jak byk widać, że to są różne punce liter.
rom daj spokój.
Pozdrawiam. zdzicho

rom57

  • Członkowie TPZN
  • Stały bywalec
  • *
  • Wiadomości: 324
  • Legitymacja: 110
  • Zainteresowania: ZIIIW, boratynki i inne
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #8 dnia: 08 Czerwca 2020, 19:34:37 »
Zdzichu, nawiązywałem do tego że mniej doświadczony numizmatyk może tak to interpretować a nie powinien. :)

pasjonatort

  • Administrator
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 2 884
  • TPZN 080
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #9 dnia: 18 Czerwca 2020, 11:21:52 »
Nie chciałbym zaśmiecać tematu, ale może przyda się jako ciekawostka. W sumie podchodzi to pod błąd bicia.

 
jednostronna.pngBoratynki z błędami
Norbert

Rudobrody

  • Członkowie TPZN
  • Stały bywalec
  • *
  • Wiadomości: 369
  • Zainteresowania: miedziane szelągi Jana Kazimierza, papierowy pieniądz zastępczy Ząbkowic Śląskich
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #10 dnia: 28 Października 2020, 20:35:23 »
Taka sobie boratynka z Oliwy z 1663 roku. Ja widzę na niej błąd SOLI AMG DVC LIT

Rudobrody

  • Członkowie TPZN
  • Stały bywalec
  • *
  • Wiadomości: 369
  • Zainteresowania: miedziane szelągi Jana Kazimierza, papierowy pieniądz zastępczy Ząbkowic Śląskich
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #11 dnia: 28 Października 2020, 20:37:04 »
I jeszcze jedna moneta opublikowana w wątku - Rzadkie i piękne boratynki - ale chyba tutaj lepiej pasuje

zdzicho

  • Rada Oficerów TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 764
  • Legitymacja: 106
  • Zainteresowania: Boratynki
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #12 dnia: 28 Października 2020, 21:58:25 »
Nie ma we mnie wiary w odwrócone E- jak to technicznie mogło powstać?
Moim zdaniem te wszystkie odwrócone E to efekt zużycia stempla, wytarcia monet obiegiem.
Pisałem o tym tutaj: http://www.katalogmonet.pl/Newsy-numizmatyczne/B%C5%82%C4%99dy-na-boratynkach
Pozdrawiam. zdzicho

Mandaryn

  • Członkowie TPZN
  • Stały bywalec
  • *
  • Wiadomości: 608
  • Legitymacja: 121
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #13 dnia: 29 Października 2020, 00:10:20 »
Patrzę i widzę odwrócone (E) - nie zagłębiając się w sposób powstania. Artykuł oczywiście czytałem. Uważam że poziome kreski w E są na końcu "zlane" i to dało efekt pionowej kreski po prawej stronie. Co do braku pionowej kreski w E po normalnej, lewej stronie, widzę tam inną barwę monety. Kreska tam była. Może słabo nabita,może celowo usunięta. Tak czy siak, ślad widać na foto.

Na monecie poprzedającej nie można już mówić o błędzie (A), bo tam nie widać nic. Równie dobrze można by zrobić zdjęcie miedzianego krążka i napisać że to R8.
« Ostatnia zmiana: 29 Października 2020, 00:16:17 wysłana przez Mandaryn »

rubinowakrew

  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 2 519
    • Katalog Półtoraków
  • Legitymacja: 111
  • Zainteresowania: Półtoraki i inne monety Zygmunta III, monety górnośląskie.
Odp: Boratynki z błędami
« Odpowiedź #14 dnia: 29 Października 2020, 02:09:32 »
Coś słabo z wyobraźnią Panowie. Wystarczy obrócić punce o 180 stopni i gotowe. Odwrotne E jest znane z monet Zygmunta III. Podobnie odwrotne N, odwrotne D.
Ba jest znane nawet odwrotne S a to już wyższa szkoła jazdy.
Co za czasy.... Falsy się patynuje, oryginały poleruje a kupuje się napisy na pudełkach...

 

R E K L A M A
aukcja monet