Trojaki ryskie 1581-86

[pasjonatort]

Trojaki ryskie 1581-86 za panowania Stefana Batorego

Podstawowe różnice w napisach otokowych na awersach:
1581
STEP-D-G-REX-PO-M-D
STEP-D-G-REX-PO-M-D-L
1582
STEPH-D-G-REX-PO-D-L
 

Trojaki ryskie 1581-86

STEP-D-G-REX-PO-D-L
1583
STEP-D-G-REX-PO-D-L
1584/ 1585/ 1586
STEP-D-G-REX-P-D-L
STEP-D-G-REX-PO-D-L

Podstawowe różnice w napisach na rewersach:
 

Trojaki ryskie 1581-86

GROS-ARG-TRIP-CIVI-RI – 1585
GROS-ARG-TRIP-CIVI-RI-GE – 1584/ 1585/ 1586
GROS-ARG-TRIP-CIVI-RI-GEN – 1581/ 1582/ 1583/ 1584
GROS-ARG-TRIP-CIVI-RI-GENS- 1582
GROS-ARG-TRIP-CIVI-RIG-EN - 1585
GROS-ARG-TRI-CIVI-RI – 1585
 

Trojaki ryskie 1581-86

GROS-ARG-TRIP-CIVIT-RI-GE – 1585
 

Trojaki ryskie 1581-86

[cancan]

Polecam katalog: Die Munzen der Stadt Riga Unter Polnischer Herrschaft 1581 - 1621 autorzy Eckhard Kruggel i Gunders Gerbasevskis najnowsze wydanie (chwilowo jest to wydanie drugie z 2018).

[pasjonatort]

Oczywiście jest to podstawowa pozycja. Czy mógłbyś powiedzieć czym różni się drugie wydanie?

[cancan]

Norbercie,
Nie znam wszystkich szczegółów, ale rozumiem, że drugie wydanie jest uaktualnione o wcześniej nienotowane tam pozycje. Nie dotyczy to tylko trojaków, bo katalog zawiera oczywiście także inne nominały.

[pasjonatort]

Pomyślałem, że masz lub przeglądałeś nowe wydanie. Stąd pytanie. Może ktoś inny ma porównanie do wydań i mógłby napisać kilka słów na ten temat...

Wracając do samych trojaków, to w roku '86 można spotkać koronę, która posiada "wypełnienie" w postaci kropeczek. Może ktoś posiada takie monety. Zauważyłem, że taka korona występuje dosyć sporadycznie.

[pasjonatort]

Na zdjęciach spis treści starszego wydania i drugiej edycji.

[cancan]

Taki lub podobny czepiec pod koroną był bity w Rydze a także w Wilnie jeszcze w 1585.

[pasjonatort]

Jak najbardziej korona 86 to rozwinięcie stylu z 85. Niemniej we wcześniejszym roczniku wnętrze korony w całości ma finezyjne zawijasy winorośli. W 86 jedynie lewa cześć ma jeszcze taką ozdobę. Oraz w 85 podstawa korony jest inaczej zrobiona. Takie drobiazgi pozwalają usystematyzować prawdopodobną kolejność stempli. Tym bardziej jeśli ten sam awers występuje w różnych latach.

[cancan]

Pomyślałem, że masz lub przeglądałeś nowe wydanie. Stąd pytanie. Może ktoś inny ma porównanie do wydań i mógłby napisać kilka słów na ten temat...

Mam najnowsze papierowe i kawałki poprzedniego elektronicznie, ale nie wydawało mi się konieczne robić porównania, bo używam ten najnowszy.

[pasjonatort]

Przeglądając wspomniany katalog zauważyłem, że autorzy przy opisie trojaka 1586 pod pozycją 34 wymieniają wariant z literą J w słowie TRJP.
 

Trojaki ryskie 1581-86

 
Niestety jakość zdjęcia, które posłużyło do wyróżnienia tego wariantu, nie pozwala w pełni przyjrzeć się tej literze. Moim zdaniem nie ma mowy o nabiciu J, a po prostu mamy do czynienia ze zwykłą puncą I, która w tym miejscu na stemplu spłatała takiego psikusa.
 

Trojaki ryskie 1581-86

Dodatkowo autorzy nie pokazali całego rewersu, stąd ciężko zrobić porównania. Niemniej dostrzegając wadę stempla, przypuszczam, że może chodzić o tenn stempel:
 

Trojaki ryskie 1581-86

Czy Waszym zdaniem jest to rzeczywiście inna punca (litera J)? Nie chce mi się w to wierzyć, bo na trojakach nie używano takiej puncy.

[pasjonatort]

Dosyć rzadki wariant z GROSS

Iger nie miał w zbiorze i nie wymieniał. Moneta sprzedana na 4 aukcji Niemczyka:
https://aukcjamonet.pl/product/1456/stefan-batory-trojak-1581-ryga-ex-stanislaw-herstal-lot-01730

Nienotowana odmiana trojaka ryskiego z nominałem pomiędzy kółeczkami zamiast rozetek. Do monety dołączona oryginalna karteczka z licytacji zbioru S. Herstala.

[cancan]

Przeglądając wspomniany katalog zauważyłem, że autorzy przy opisie trojaka 1586 pod pozycją 34 wymieniają wariant z literą J w słowie TRJP.

O ile wiem, to w łacinie nie było litery J. Podczas nabijania blisko siebie liter, czasem widać zniekształcenia: P zamiast R, F zamiast E, a tu J zamiast I.
Myślę, że autorów katalogu poniosła w tym wypadku fantazja.

[cancan]

Dosyć rzadki wariant z GROSS

Ogólnie rok 1581 był w Rydze rokiem rzadkości wśród trojaków. Ten wariant widziałem jak dotychczas tylko w jednym egzemplarzu. Moneta na tym zdjęciu ma dość dziwny kolor, stylistycznie nie budzi jednak wątpliwości.

[pasjonatort]

W wątku dotyczącym e-aukcji RDA została poruszona sprawa trojaka ryskiego 1585
http://forum.tpzn.pl/index.php/topic,14347.30.html

Wciąż nie mogę się oprzeć wrażeniu, że ten trojak to fals.

https://rda.onebid.pl/auction/8/category/889554/lot/716/?x=1583864938

Nie wydam werdyktu, czy to fals. Chociaż skłaniam się ku temu, że to wada stempla i moneta/y z takimi śladami są oryginalne. Jednak cała sprawa zwróciła moją uwagę na uszkodzenia, jakie pojawiają się na trojakach. Ciekawy jest ten stempel:
 

Trojaki ryskie 1581-86

Co spowodowało takie uszkodzenie? Rytownikowi zadrżała ręka, czy stempel później został uszkodzony?

[cancan]

Ten stempel został najprawdopodobńiej uszkodzony w trakcie użycia.