Aktualności: Przypominamy Członkom TPZN o zbliżających się (1 kwietnia) wyborach do Triumwiratu!

  • 24 Marzec 2023, 17:25:08

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji

Autor Wątek: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne  (Przeczytany 1122 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« dnia: 14 Wrzesień 2022, 23:53:56 »
Szanowni,
mam nietypowe pytanie, dotyczące obola Zygmunta II Augusta. Lokalna heraldyka jest dla mnie ostatnio bardzo interesującą dziedziną, ale niestety mało się w temacie orientuję. Jak wiemy Zygmunt August przywrócił w mennictwie "Kolumny" (dziś znane bardziej jako Słupy Giedymina), czyli stary znak kreskowy-własnościowy książąt litewskich, podobny tamgom tatarskim.

Zastanawia mnie pole tarczy, które owszem, w jednym z wariantów półdenara przypomina i tak egzotyczną w porównaniu do heraldyki zachodniej Europy tzw. "tarczę polską". Jednak większość wygląda jak rozciągnięta skóra, którą wykorzystywali niektórzy kniaziowe i szlachta tatarska.

Jest to jedyne przedstawienie "Kolumn" na takiej tarczy, które dotąd znalazłem. Dla porównania rysunek obola (Kurpiewski) i przykład tamgi na skórze, jako pieczęć herbowa Dżanaja Ostryńskiego. 

Będę zobowiązany za komentarz z Waszej strony. Co o tym sądzicie? Czy znacie więcej takich przykładów, czy są teksty uzasadniające zwrot Zygmunta Augusta w stronę znamion swoich litewskich prapradziadków i Giedyminowiczów? Jeśli mogę prosić Was o swobodne przemyślenia, czy wskazanie opracowań i źródeł - będę zobowiązany. Zbieram materiały do tekstu o tamgach i przyjemnie byłoby wspomnieć tu o takim przenikaniu litewsko-tatarskim.

Łączę pozdrowienia
« Ostatnia zmiana: 15 Wrzesień 2022, 00:03:13 wysłana przez Swobódka »

cancan

  • Triumwirat TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 7 272
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #1 dnia: 16 Wrzesień 2022, 00:57:32 »
Podobne tarcze używane były dla monet gdańskich bezkrólewia 1573 i w 1578. Czy miały rodowód w skórach, nie wiem.
« Ostatnia zmiana: 17 Wrzesień 2022, 04:43:48 wysłana przez cancan62 »

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #2 dnia: 16 Wrzesień 2022, 10:45:53 »
Dziękuję! To bardzo ciekawe, będę szukał informacji również w tej kategorii.

liberbonii

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 127
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #3 dnia: 18 Wrzesień 2022, 20:18:41 »
Podobne tarcze używane były dla monet gdańskich bezkrólewia 1573 i w 1578. Czy miały rodowód w skórach, nie wiem.
Z tym się nie zgodzę. Tarcza denarów z bezkrólewia stanowi rozwinięcie tarczy typu "testa di cavallo" jaką można spotkać na śląskich monetach Jana V Turzo. W Gdańsku trafiła na podatny grunt stylu manierystycznego i dodano do niej woluty oraz okucia. To jest inna gałąź rozwoju.

cancan

  • Triumwirat TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 7 272
Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #4 dnia: 19 Wrzesień 2022, 15:31:10 »
Według mnie są zasadnicze różnice kształtu tarcz „testa di cavallo” i tych na denarach gdańskich 1573.


« Ostatnia zmiana: 19 Wrzesień 2022, 16:16:54 wysłana przez cancan62 »

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #5 dnia: 21 Wrzesień 2022, 20:08:08 »
Trudno powiedzieć czym ta tarcza właściwie jest. Samo powiązanie tarczy herbowej z obola ze skórą jest intuicyjne, nie widziałem jeszcze treści, które potwierdzają związek z pieczęciami tatarskimi (choć zabrnąłem już daleko). Nie mam pojęcia dlaczego Zygmunt August, od początku panowania i swojego mennictwa zaimportował tą skórzaną tarczę i wrócił do herbu "Kolumny".

Na oko tarcza z denarów gdańskich ma inne proporcje niż "testa di cavallo" - a o nie chodzi, czyli kształt "głowa konia". Jestem jednak ostrożny - heraldyka, a tym bardziej jej historia to potężna dziedzina.

Szukam o tym informacji, jeśli je znajdę - podzielę się. Myślę, że to ciekawa wiedza dla osób interesujących się tymi monetami.

Serdecznie pozdrowienia.

liberbonii

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 127
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #6 dnia: 22 Wrzesień 2022, 12:28:18 »
Według mnie są zasadnicze różnice kształtu tarcz „testa di cavallo” i tych na denarach gdańskich 1573.



To że jest inna to wiem. Chodziło mi że stanowi rozwinięcie. Etapem pośrednim były tarcze na szóstakach gdańskich z 1535 roku. Na to naniosły się nowinki stylistyczne z Niderlandów (po 1560r) reprezentowane przez np: Hansa Vredeman de Vries (który do Gdańska przybył dopiero w 1592 roku).

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #7 dnia: 22 Wrzesień 2022, 16:13:45 »
Mówi Pan o tym, prawda?

liberbonii

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 127
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #8 dnia: 25 Wrzesień 2022, 18:56:01 »
Tak to jest etap pośredni. Manierystyczna tarcza pięknie się rozwijała do czasu jak w mennicy zaczął pracować Samuel Ammon w 1613 wprowadzając owalną tarczę (epizodycznie znaną już wcześniej), która stała się dominująca (ale nie jedyna) na prawie półtora wieku. Już od kilku lat temat ten mnie interesuje i może w końcu artykuł na ten temat popełnię.

cancan

  • Triumwirat TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 7 272
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #9 dnia: 26 Wrzesień 2022, 05:36:46 »
Bardzo chętnie poznałbym wyniki Pańskich badań, gdyż temat mnie interesuje, choć nie miałem okazji za nim podążyć.
Jeśli nie artykuł, to może chociaż wątek tematyczny na forum?

modsog

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 1 615
    • Blog o półtorakach
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #10 dnia: 26 Wrzesień 2022, 13:03:25 »
Tak to jest etap pośredni. Manierystyczna tarcza pięknie się rozwijała do czasu jak w mennicy zaczął pracować Samuel Ammon w 1613 wprowadzając owalną tarczę (epizodycznie znaną już wcześniej), która stała się dominująca (ale nie jedyna) na prawie półtora wieku. Już od kilku lat temat ten mnie interesuje i może w końcu artykuł na ten temat popełnię.
Również z chęcią zapoznałbym się z takim artykułem. Może udałoby się choć trochę wyjaśnić czemu w różnych latach popularnością cieszyły się takie a nie inne tarcze, w których umiejscawiano herb podskarbiego - mówię tu akurat o półtorakach. Przyjęło się to jako fakt i nikt (?) w sumie nie drążył dlaczego.
https://poltoraki.blogspot.com/ - blog o półtorakach Zygmunta III Wazy
https://falszywemonety.blogspot.com/ - Zbiór informacji o FAŁSZERSTWACH NA SZKODĘ KOLEKCJONERÓW

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #11 dnia: 26 Wrzesień 2022, 13:56:05 »
Jeśli to w porządku - dołączę do grona zainteresowanych. :) Po raz kolejny okazuje się, że numizmatyka otwiera wyjątkowe furtki w wiedzy o minionych czasach i kulturze wizualnej.
« Ostatnia zmiana: 26 Wrzesień 2022, 14:09:25 wysłana przez Swobódka »

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #12 dnia: 26 Wrzesień 2022, 14:07:57 »
Przy okazji pozwolę sobie na dygresję - w ubiegłym tygodniu udało mi się zdobyć obol. :nerd: Dość długi czas poszukiwań i ostateczne warunki finalizacji wydają się być kuriozalne jak za taką miniaturową monetkę. Zależało mi jednak by mieć coś więcej, niż reprodukcję. :)

cancan

  • Triumwirat TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 7 272
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #13 dnia: 26 Wrzesień 2022, 16:53:38 »
Panie Sławku, chylę czoła. Zacząłem coś podobnego dla trojaków ryskich Batorego, ale praca benedyktyńska i nieprędko będę mógł opublikować wyniki.

 

R E K L A M A
aukcja monet