Aktualności: Już wkrótce, ósmego kwietnia, wybory do Triumwiratu TPZN!

  • 28 Marca 2024, 18:10:06

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji

Autor Wątek: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne  (Przeczytany 1472 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« dnia: 14 Września 2022, 23:53:56 »
Szanowni,
mam nietypowe pytanie, dotyczące obola Zygmunta II Augusta. Lokalna heraldyka jest dla mnie ostatnio bardzo interesującą dziedziną, ale niestety mało się w temacie orientuję. Jak wiemy Zygmunt August przywrócił w mennictwie "Kolumny" (dziś znane bardziej jako Słupy Giedymina), czyli stary znak kreskowy-własnościowy książąt litewskich, podobny tamgom tatarskim.

Zastanawia mnie pole tarczy, które owszem, w jednym z wariantów półdenara przypomina i tak egzotyczną w porównaniu do heraldyki zachodniej Europy tzw. "tarczę polską". Jednak większość wygląda jak rozciągnięta skóra, którą wykorzystywali niektórzy kniaziowe i szlachta tatarska.

Jest to jedyne przedstawienie "Kolumn" na takiej tarczy, które dotąd znalazłem. Dla porównania rysunek obola (Kurpiewski) i przykład tamgi na skórze, jako pieczęć herbowa Dżanaja Ostryńskiego. 

Będę zobowiązany za komentarz z Waszej strony. Co o tym sądzicie? Czy znacie więcej takich przykładów, czy są teksty uzasadniające zwrot Zygmunta Augusta w stronę znamion swoich litewskich prapradziadków i Giedyminowiczów? Jeśli mogę prosić Was o swobodne przemyślenia, czy wskazanie opracowań i źródeł - będę zobowiązany. Zbieram materiały do tekstu o tamgach i przyjemnie byłoby wspomnieć tu o takim przenikaniu litewsko-tatarskim.

Łączę pozdrowienia
« Ostatnia zmiana: 15 Września 2022, 00:03:13 wysłana przez Swobódka »

cancan

  • Triumwirat TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 7 751
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #1 dnia: 16 Września 2022, 00:57:32 »
Podobne tarcze używane były dla monet gdańskich bezkrólewia 1573 i w 1578. Czy miały rodowód w skórach, nie wiem.
« Ostatnia zmiana: 17 Września 2022, 04:43:48 wysłana przez cancan62 »
Pozdrawiam,
Jacek

nec fictus, neque pictus

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #2 dnia: 16 Września 2022, 10:45:53 »
Dziękuję! To bardzo ciekawe, będę szukał informacji również w tej kategorii.

liberbonii

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 132
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #3 dnia: 18 Września 2022, 20:18:41 »
Podobne tarcze używane były dla monet gdańskich bezkrólewia 1573 i w 1578. Czy miały rodowód w skórach, nie wiem.
Z tym się nie zgodzę. Tarcza denarów z bezkrólewia stanowi rozwinięcie tarczy typu "testa di cavallo" jaką można spotkać na śląskich monetach Jana V Turzo. W Gdańsku trafiła na podatny grunt stylu manierystycznego i dodano do niej woluty oraz okucia. To jest inna gałąź rozwoju.

cancan

  • Triumwirat TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 7 751
Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #4 dnia: 19 Września 2022, 15:31:10 »
Według mnie są zasadnicze różnice kształtu tarcz „testa di cavallo” i tych na denarach gdańskich 1573.


« Ostatnia zmiana: 19 Września 2022, 16:16:54 wysłana przez cancan62 »
Pozdrawiam,
Jacek

nec fictus, neque pictus

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #5 dnia: 21 Września 2022, 20:08:08 »
Trudno powiedzieć czym ta tarcza właściwie jest. Samo powiązanie tarczy herbowej z obola ze skórą jest intuicyjne, nie widziałem jeszcze treści, które potwierdzają związek z pieczęciami tatarskimi (choć zabrnąłem już daleko). Nie mam pojęcia dlaczego Zygmunt August, od początku panowania i swojego mennictwa zaimportował tą skórzaną tarczę i wrócił do herbu "Kolumny".

Na oko tarcza z denarów gdańskich ma inne proporcje niż "testa di cavallo" - a o nie chodzi, czyli kształt "głowa konia". Jestem jednak ostrożny - heraldyka, a tym bardziej jej historia to potężna dziedzina.

Szukam o tym informacji, jeśli je znajdę - podzielę się. Myślę, że to ciekawa wiedza dla osób interesujących się tymi monetami.

Serdecznie pozdrowienia.

liberbonii

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 132
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #6 dnia: 22 Września 2022, 12:28:18 »
Według mnie są zasadnicze różnice kształtu tarcz „testa di cavallo” i tych na denarach gdańskich 1573.



To że jest inna to wiem. Chodziło mi że stanowi rozwinięcie. Etapem pośrednim były tarcze na szóstakach gdańskich z 1535 roku. Na to naniosły się nowinki stylistyczne z Niderlandów (po 1560r) reprezentowane przez np: Hansa Vredeman de Vries (który do Gdańska przybył dopiero w 1592 roku).

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #7 dnia: 22 Września 2022, 16:13:45 »
Mówi Pan o tym, prawda?

liberbonii

  • Stały bywalec
  • ***
  • Wiadomości: 132
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #8 dnia: 25 Września 2022, 18:56:01 »
Tak to jest etap pośredni. Manierystyczna tarcza pięknie się rozwijała do czasu jak w mennicy zaczął pracować Samuel Ammon w 1613 wprowadzając owalną tarczę (epizodycznie znaną już wcześniej), która stała się dominująca (ale nie jedyna) na prawie półtora wieku. Już od kilku lat temat ten mnie interesuje i może w końcu artykuł na ten temat popełnię.

cancan

  • Triumwirat TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 7 751
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #9 dnia: 26 Września 2022, 05:36:46 »
Bardzo chętnie poznałbym wyniki Pańskich badań, gdyż temat mnie interesuje, choć nie miałem okazji za nim podążyć.
Jeśli nie artykuł, to może chociaż wątek tematyczny na forum?
Pozdrawiam,
Jacek

nec fictus, neque pictus

modsog

  • Gaduła
  • ****
  • Wiadomości: 1 740
    • Blog o półtorakach
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #10 dnia: 26 Września 2022, 13:03:25 »
Tak to jest etap pośredni. Manierystyczna tarcza pięknie się rozwijała do czasu jak w mennicy zaczął pracować Samuel Ammon w 1613 wprowadzając owalną tarczę (epizodycznie znaną już wcześniej), która stała się dominująca (ale nie jedyna) na prawie półtora wieku. Już od kilku lat temat ten mnie interesuje i może w końcu artykuł na ten temat popełnię.
Również z chęcią zapoznałbym się z takim artykułem. Może udałoby się choć trochę wyjaśnić czemu w różnych latach popularnością cieszyły się takie a nie inne tarcze, w których umiejscawiano herb podskarbiego - mówię tu akurat o półtorakach. Przyjęło się to jako fakt i nikt (?) w sumie nie drążył dlaczego.
https://poltoraki.blogspot.com/ - blog o półtorakach Zygmunta III Wazy
https://falszywemonety.blogspot.com/ - Zbiór informacji o FAŁSZERSTWACH NA SZKODĘ KOLEKCJONERÓW

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #11 dnia: 26 Września 2022, 13:56:05 »
Jeśli to w porządku - dołączę do grona zainteresowanych. :) Po raz kolejny okazuje się, że numizmatyka otwiera wyjątkowe furtki w wiedzy o minionych czasach i kulturze wizualnej.
« Ostatnia zmiana: 26 Września 2022, 14:09:25 wysłana przez Swobódka »

Swobódka

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 26
  • Zainteresowania: Zygmunt II August, Chanat Krymski (XVIw. - Dewlet I Girej), Olbia Pontyjska
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #12 dnia: 26 Września 2022, 14:07:57 »
Przy okazji pozwolę sobie na dygresję - w ubiegłym tygodniu udało mi się zdobyć obol. :nerd: Dość długi czas poszukiwań i ostateczne warunki finalizacji wydają się być kuriozalne jak za taką miniaturową monetkę. Zależało mi jednak by mieć coś więcej, niż reprodukcję. :)

cancan

  • Triumwirat TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 7 751
Odp: Obol Zygmunta II Augusta | sprawy heraldyczne
« Odpowiedź #13 dnia: 26 Września 2022, 16:53:38 »
Panie Sławku, chylę czoła. Zacząłem coś podobnego dla trojaków ryskich Batorego, ale praca benedyktyńska i nieprędko będę mógł opublikować wyniki.
Pozdrawiam,
Jacek

nec fictus, neque pictus

 

R E K L A M A
aukcja monet