kolejnym szczególikiem: włócznia czy berło? W egzemplarzu, który już odnotowałem, jest włócznia jak byk - grot jej wyraźny
Mam nadzieję, że zdaje Pan sobie sprawę, że problem interpretacyjny jest spory i bardziej nadaje się
na akademicka rozprawkę, niż na anons w kilku zdaniach. Dylemat włóczni i berła na awersach dużych follisów dotyczy zarówno monet z Trewiru, jak w większym zakresie z Lyonu.
W opracowaniach i przypisach aukcyjnych często brak konsekwencji, co powoduje, że chaos narasta.
Biorąc na logikę, to układ wyposażenia cesarza w tarczę powinien być z automatu uzupełniony o włócznię. Niestety, spora część przedstawień nie prezentuje drzewca (kijka) włóczni zakończonego grotem, a tylko sama kreskę. Na domiar złego część jest zakończona mała kulką sugerującą długie berło. Dyskusje na temat ewentualnej odwróconej włóczni nie są na miejscu, gdyż jest to teza czysto hipotetyczna.
Najprościej jest przyjąć konwencję:
1- włócznia - kiedy mamy wyraźny grot;
2- berło - gdy kijek zakończony jest wyraźną kulką;
3 - włócznia lub berło - w momencie kiedy mamy tylko kreskę.
Z drugiej strony, taki uproszczony schemat przedstawiania włóczni jako kreski w parze z tarczą, ma w mennictwie rzymskim sporą tradycję (popularne denarki Augusta z Gajuszem i Lucjuszem). Samo zestawienie tarczy i włóczni ma również swoją własną wymowę i biegnące za nimi znaczenie. Srebrna tarcza honoru (clipeus virtutis) wraz ze srebrną włócznią przyznawane władcom i ewentualnym następcom tronu od początku pryncypatu, mogły mieć jeszcze podobne znaczenie symboliczne w okresie tetrarchii. W takim przypadku wersja z berłem mało tu pasuje, podobnie jak nie pasuje to zestawienie w charakterze militarnej autoprezentacji. Waleczny i silny władca, to ten który dzierży oręż - włócznię i tarczę.
Odwracając ponownie punkt widzenia, to w obrazie z monet czasów tetrarchii mamy również takie kwiatki, na których Jowisz jest ukazany z włócznią zamiast berła. Mamy go tak przedstawionego na antoninianach ( aurelianach ) z Lyon. Raz z grotem u góry, innym razem z grotem skierowanym ku ziemi.
Jednym słowem - brak czytelnych reguł, a co za tym idzie powrót do wersji trzech punktów powyżej.
Jako zobrazowanie skali problemu skany z katalogu
LYON MONNAIES ROMAINES - Collection Daniel Compas (str. 307 - 308), prezentujące problematyczne popiersia awersów.