Aktualności: Już wkrótce, ósmego kwietnia, wybory do Triumwiratu TPZN!

  • 28 Marca 2024, 14:48:06

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji

Autor Wątek: Ciekawy ozdobnik na trojaku olkuskim z 1595 roku .  (Przeczytany 6896 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

AleksCz

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 60
Ciekawy ozdobnik na trojaku olkuskim z 1595 roku .
« dnia: 21 Października 2011, 10:12:59 »
http://images45.fotosik.pl/1165/00bdecdc7924f191.jpg
Ciekawy ozdobnik na trojaku olkuskim z 1595 roku .


http://images45.fotosik.pl/1165/59f3275486974cae.jpg
Ciekawy ozdobnik na trojaku olkuskim z 1595 roku .


Szanowni Państwo .

Ostatnio nabyłem na aukcji Ebay powyższego trojaczka .
Niespecjalnie urodziwy , popularny rocznik , ale zainteresował mnie ozdobnik pod popiersiem króla , w kształcie leżącej litery "S" .

O takim ozdobniku na takim właśnie trojaku wspomina Pan Dariusz Ejzenhart w pracy "Herby i znaki mennicze na trojakach polskich" (strona 25 , Wrocław 2008) . Pokazany w tym opracowaniu trojak , sprzedany na allegro w 2007 roku , ma identyczny awers , ale rewers mojego trojaczka różni się w sposób istotny (po dwie kropki po obu stronach nominału "III" , "O" w wyrazie POLO jest na równej wysokości jak "L" , podwójnie nabite punce "R" i "9" .

Przeszukując zasoby archiwalne WCN natrafiłem na kolejny przykład takiego trojaczka (WCN , poz. 6635) , ale awers jest odmiany literowej POLON , a rewers nieznacznie różni się od dwóch poprzednich .
Można zatem stwierdzić , że taki ozdobnik występuje na trojakach olkuskich z 1595 roku i został znaleziony na trzech egzemplarzach powstałych z połączenia dwóch awersów i trzech różnych stempli rewersu . Nie jest to zatem unikat , ale nie udało mi się znaleźć ozdobnika tego typu na żadnym innym roczniku .
Ozdobniki na trojakach krakowskich 1600/1601 to jednak coś zupełnie innego .
Jestem bardzo ciekawy Państwa opini i spostrzeżeń .
Pozdrawiam
Aleksander

qcho

  • Administrator
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 806
  • Legitymacja: TPZN nr 068
  • Zainteresowania: Naśladownictwa i imitacje trojaków
Odp: Ciekawy ozdobnik na trojaku olkuskim z 1595 roku .
« Odpowiedź #1 dnia: 21 Października 2011, 21:06:09 »
Witam,

Zagadnienie jest ciekawe, gdyż należałoby się zastanowić, czy ten znak jest na tyle charakterystyczny, że
powinno się go rozpatrywać jako odmienny znak typologiczny mennicy olkuskiej a co za tym idzie monety z tym znakiem
traktować jako osobną odmianę, czy też może nawet osobny typ.

Posiłkując się chyba najlepszym opracowaniem dotyczącym mennicy Olkuskiej - czyli książką "Mennica Olkuska" Janusza Reymana
znalazłem opis z tym znakiem tylko dla roku 1595. Widnieją tam dwie odmiany legendy awersu:

1. A: SIG.III.D G R - znak POLO M.D.L.  R: .III. /GROS.ARG/TR.R.POLO/NI-95/.I-F.
2. A: SIG III D G R - znak POLON M D L R: .III. /GROS.ARG/TR.R.POLO/NI.-95./.I-F.

Odmiana pierwsza jest uwidoczniona zdjęciem i rewers ma tak jak Pański trojak LO w wyrazie POLO na tej samej wysokości.

Autor w opisie znaków typologicznych nie uwzględnia tego znaku i nie próbuje odpowiedzieć na pytanie z jakim
mincerzem lub zarządca ma on związek. Po prostu go pomija, choć wykazuje go w dokładnym wykazie wszystkich odmian tak jak
napisałem wyżej. Co więcej jest również podział każdego rocznika na grupy typologiczne opisane bardzo dokladnie i w tym opisie
również brak jest grupy z tym znakiem ( choć są grupy ze słoneczkiem, trójzębem, i innym bardziej znanymi znakami)

Idąc dalej zajrzałem do Biblii wyznawców Trojaka, czyli do Igera i co?

Iger uwzględnia ten znak w opisie legendy dla jednej odmiany, choć jak się przyjrzeć dokładnie
to na dwóch zdjęciach widać ten znak:

1. 0.95.4b  -  legenda awersu według zdjęcia a nie według opisu pod monetą jest taka:
A: SIG.III.D G R -znak POLO M.D.L.   R: .III./GROS ARG/TR.R.POLO/.NI-95./I-F ( Rewersu nie ma na zdjęciu, więc nie wiadomo,czy rzeczywiście taka interpunkcja )

2. 0.95.4f - tutaj w opisie legendy jest przewrócona ósemka.
A: SIG III D G R -znak POLON M D L R: .III./GROS.ARG/TR.R.POLO/NI-95/.I-F.


Iger w wyróżnionej odmianie z ósemką ( falką ) czyli 0.95.4f nie dodaje jej żadnej rzadkości i utrzymuje na równi z odmianami bez
znaku.

Widać, że odmian awersu z ódemką są przynajmniej dwie ( POLO/POLON), rewersu też ( te dwie kropki przy III na Pana monecie nie do końca traktowałbym jako dwukropek - nie są one tej samej wielkości i nie jestem pewny czy te mniejsze nie powstały na skutek
zapchania stempla - choć ciekawe,że są blisko siebie  :)

Podsumowując na pewno jest to ciekawostka godna zauważenia i potraktowania trochę inaczej niż inne "zwykłe" odmiany
rocznika 1595, chociaż wygląda na to, że to chyba jednak za mało aby opisać tę odmianę odmienną rzadkością.Wygląda na to, że
znak jest zbyt mało charakterystyczny i wygląda trochę inaczej na tych monetach które widziałem ,więc być może jest
traktowany troche po macoszemu.

Pozdrawiam,
jarek

AleksCz

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 60
Odp: Ciekawy ozdobnik na trojaku olkuskim z 1595 roku .
« Odpowiedź #2 dnia: 22 Października 2011, 22:53:52 »
Witam serdecznie Panie Jarosławie

Dziękuję za ciekawe uwagi . Od niedawna jestem szczęśliwym posiadaczem "Mennicy Olkuskiej" Pana Janusza Reymana . Faktycznie , w katalogu typologicznym  są ujęte ozdobniki w legendzie awersu POLO (numer 968) , oraz w legendzie awersu POLON (numer 983) . Jednocześnie pisze Pan Reyman , że " Wobec wielkiej nieregularności w występowaniu omawianych zjawisk (znaki rozdzielające) , poniechane w tym miejscu próby ich zestawienia w jakiekolwiek grupy typologiczne." (strona 114)
Na początku działu o "Ikonografii Stempli Menniczych" znajdujemy zdanie "Ostatnim wreszcie czynnikiem , narzucającym artyście-rytownikowi ograniczenia w jego twórczości była mała przestrzeń , dyktowana wielkością wybijanych jednostek monetarnych , na które musiał on wszystkie narzucone mu odgórnie elementy nanieść , prawidłowo rozmieścić i wypełnić pozostałe wolne miejsca w polu stempla menniczego własnym pomysłem i kunsztem artystycznym." (strona 101)
Zgadzam się z opinią , że omawiany ozdobnik jest tylko mało znaczącym wyrazem inwencji jakiegoś anonimowego rytownika stempli i nie może być brany pod uwagę do wydzielenia nowego typu albo odmiany . Pokazałem to tylko jako ciekawostkę , sam będąc ciekawym , czy taki ozdobnik nie pojawiał się na innych monetach , w innych latach , lub w innych mennicach .

Pozdrawiam
Aleksander

AleksCz

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 60
Odp: Ciekawy ozdobnik na trojaku olkuskim z 1595 roku .
« Odpowiedź #3 dnia: 13 Czerwca 2013, 07:42:05 »
Szanowni Państwo .

Na ostatniej , 54-tej aukcji WCN sprzedany został trojak olkuski z 1595 roku z ozdobnikiem w postaci leżącej litery S pod królewskim popiersiem (pozycja 258) .
Link do pozycji aukcyjnej : http://wcn.pl/auctions/54/258

Jest to prawdopodobnie egzemplarz z aukcji allegro z 2007 roku , przedstawiony w pracy Pana Dariusza Ejzenharta .
Nie wnosi zatem ta moneta nic nowego i odkrywczego pod względem typologicznym , ale warta jest aby ją przedstawić ze względu na opis na aukcji .
W opisie została ona nazwana odmianą i być może ta szczególna nobilitacja utrwali się w dalszym postrzeganiu tego ciekawego incydentu w mennictwie olkuskim .

Pozdrawiam

Aleksander
 

qcho

  • Administrator
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 806
  • Legitymacja: TPZN nr 068
  • Zainteresowania: Naśladownictwa i imitacje trojaków
Odp: Ciekawy ozdobnik na trojaku olkuskim z 1595 roku .
« Odpowiedź #4 dnia: 13 Czerwca 2013, 09:07:10 »
Wszystko wskazuje na to, że to ten sam egzemplarz jak u Pana Darka.

Rzadkości takich odmian bardzo trudno oszacować ze względu na mnogość tego typu ciekawostek na trojakach.

Na pewno dla kolekcjonera ma to jednak znaczenie i daje satysfakcję z posiadania nietypowego trojaka.

Wiem, że z rzadkościami u Igera to też trochę loteria była - dlatego ja osobiście do rzadkości ( związanych z R-R8) nieprzywiązuję już większej
uwagi. Wolę określenia pospolita, rzadka, bardzo rzadka. Tutaj dałbym notę rzadka - tak jak WCN :)

Być może w drugim wydaniu katalogu Igera ta odmiana znajdzie swoje lepsze miejsce.

Tak przy okazji miałem kiedyś w swoim zbiorze trojaka olkuskiego z 1596 roku z gwiazdką pod Pogonią - też ciekawostka - opisana u Igera w czterech odmianach 096.1g,h,i,j. Bez dodatkowej rzadkości.

W archiwum WCN na 59 trojaków olkuskich z 1596 roku - 5 sztuk ma taką gwiazdkę, czyli jednak ciut rzadsza odmiana.

jarek

AleksCz

  • Użytkownik
  • **
  • Wiadomości: 60
Odp: Ciekawy ozdobnik na trojaku olkuskim z 1595 roku .
« Odpowiedź #5 dnia: 13 Grudnia 2013, 08:25:41 »
Witam .

Na ostatniej , trwającej jeszcze aukcji Rauch 93 , sprzedany został wczoraj trojak olkuski 1595 z charakterystycznym ozdobnikiem pod królewskim popiersiem .
link do pozycji : http://www.sixbid.com/browse.html?auction=1074&category=21829&lot=1007737

Awers odmiany POLO , rewers bardzo ciekawy odmiany GROS.ARG.TR.R OLONI (brakująca litera P) .

Mamy zatem dwa rodzaje awersu połączone z czterema rewersami .

Wzmiankowany egzemplarz z aukcji poszedł za 190 Euro + młotkowe !
Sadząc po numerze licytującego na żywo oferenta trojaczek wraca do Polski :)

Pozdrawiam
Aleksander

 

R E K L A M A
aukcja monet