Minotaur - Labirynt pytania

[nabializm]

Witajcie

Zainteresowałem się mitologią grecką, właściwie mitem wszystkim znanym, czyli pokonaniu Minotaura przez herosa Tezeusza oraz postaciami w nim występującymi.

Minotauros czyli Minotaur,  zwany również Asterios lub Asterion [u Gravesa i Grimala ] - osobiście coś mi tu nie pasuje Asterios to "gwiezdny [Lurker] "Stary ojciec gwiazd" poślubiony bogini Eos, a ich dziećmi byli bogowie wiatrów i jutrzenka - Phosphoros, tak więc skąd tu Graves i Grimal wytrzasnęli tą postać Asteriosa.
Minotaur rozumiemy jako Byk z Minos, Byk Minosa(?) Syn Pasiphae „Wszystko Świecąca” [Według Lurkera] żona Króla Minosa, córka Heliosa, uważana za boginię księżyca, zapłodniona przez byka posłanego przez Posejdona (Dedal skonstruował drewnianą krowę, w którą weszła Pasiphae i w ten sposób oddała się bykowi). Minos gdy zobaczył dziecko Pasiphae nakazał Dedalowi zbudować Labirynt z którego stwór się nie wydostanie.

Minotaura pokonuje Tezeusz, dzięki nici Ariadny (Aridela „Wspaniale promienna”) wydostaje się z labiryntu, ale też jest wersja że dzięki otrzymanej koronie od Amfityty Królowej Morza, wydostał się z labiryntu właśnie dzięki oświetlaniu sobie drogi tą świecącą koroną. Amfityta „Ta która otacza świat” córka Nereusa małżonka Posejdona.

Jak widać mit jest pogmatwany, może ktoś naprowadzi na źródła chronologiczne, jak ten mit się rozwija, która wersja jest pierwsza (zachowana do naszych czasów) i pokaże kompilacje przez następnych autorów antycznych. Interesują mnie tłumaczenia na język polski, ewentualnie inne dostępne źródła dostępne w sieci.   

Zainteresowały mnie również monety i kształty labiryntów, widać że rozwinął się od kształtu swastyki:
http://www.krassanakis.gr/coins.htm

 

[Eneasz]

Witaj! Swego czasu przeżywałem okres silnej fascynacji Kretą i tajemniczą cywilizacją minojską. Jeszcze nie mam, ale wciąż poluję na monetę z labiryntem, oczywiście z mennicy w Knossos
W muzeum w Heraklionie mają taką z wizerunkem Minotaura na awersie i labiryntem na rew.
Jeśli chodzi o Minotaura, to w książce "Minoan Crete: from myth to history" Andonisa Vasilakisa przeczytałem, że nazywano go Asterion lub Asterios (gr. Aστερίων) po dawnym królu Krety. Według mitologii król ten poślubił Europę, więc nie o tego Asteriosa chodzi.
"Stary ojciec gwiazd" to raczej Astrajos (Astraeus, gr. Aστραῖος). "Ciocia Wiki" twierdzi, że to on był pierwszym mężem bogini Eos
Vasilakis - oprócz wersji z nicią Ariadny - podaje też dwie wersje z koroną: według jednej Ariadna otrzymała lśniącą koronę od Dionizosa jako prezent zaręczynowy i dała go Tezeuszowi, według drugiej - tak jak napisałeś - Tezeusz dostaje koronę od Amfitryty, żony Posejdona.
Vasilakis to archeolog, jego książka to popularna, ilustrowana synteza tego, co archeologia ma do powiedzenia na temat cywilizacji minojskiej i legend z nią związanych. Szczegółowej analizy chronologicznej mitów na pewno tam nie znajdziesz, ale pomyślałem, że może się przydać

[nabializm]

Dzięki za jakiś trop. Odnośnie cioci Wiki, mam do niej pewien dystans i staram się nie wierzyć jej na każde słowo, zresztą też coraz mniej wierzę w to co w książkach czarno na białym napisano. Mój błąd polega na braku znajomości języków, co znacznie ułatwiło by moją wędrówkę po dziełach autorów angielskojęzycznych, bądź też greckich. Muszę jednak wierzyć, że tłumacze postarali się najlepiej jak się da oddać historię i mity. Teraz sobie uświadomiłem błądząc po swoich pułkach, że świeci "pustkami" dotyczącymi mitów greckich, Parandowskiego gdzieś mi wcięło, mam leksykony, czy też Homera Iliadę i Odyseję oczywiście masę pdf/xero w tym Gravesa, Grimala, Kubiaka, klasyków Pauzaniasza, Plutarcha. Tak więc pozostaje wertować co jest dane, może z tych zasobów uda mi się sklecić wyraźniejszy obraz tego mitu.

Tak też mi się marzy taka moneta z labiryntem, może kiedyś w przypływie pozytywnych wiatrów wpadnie taki skarb.
Jeszcze raz dzięki za podanie autora A. Vasilakisa, postaram się o jego materiał.

     

[nabializm]

Dziękuję za namiary Panie Lechu, pozostaje odszukać Ziolkowskiego. Przeczytałem tylko Księgę istot zmyślonych Borgesa, a już zabiorę się za Dom Asteriona, jakoś umknął mi Alef by w nim poszukać. Zerknąłem do Zoologi fantastycznej Jana Gondowicza, ale tam nic specjalnego nie doczytałem, by wnosiło coś sensownego. J. C. Cooper tu komicznie mało, właściwie nic o Minotaurze, za to o Byku jest już trochę przydatnych informacji. Klasyk J. A. Dulaure w książce O bóstwach płodności [..] Świętego byka często przedstawiano, jak to widzimy na wielu zabytkach starożytności, z głową ludzką, nad którą widać rogi tego zwierzęcia. Posunięto jeszcze dalej tę metafizykę; cała część przednia postaci miała kształt ludzki, podczas gdy reszta przedstawiała ciało, grzbiet i nogi byka. Ów potworny alalgamat nazwano Minotaurem, który był fikcją, owocem pierwszego etapu idolatrii, na którego temat Grecy rozpowszechnili tak niedorzeczne opowieści, a mitologowie starożytni i współcześni wyjaśniali je w sposób tak różnorodny[..]. Co ciekawe właśnie dziś odnalazłem, książeczkę Tezeusz w labiryncie K. Kowalski i Z. Krzak, wyd. Eneteia 2003, to maleństwo szybko się wchłonie, chociaż jest to książka z paralelami, i nastawiona na psychologię głębi Junga, wolał bym sobie nie komplikować, więc na razie sobie zostawię na koniec. Ojciec pożyczył mi Mitologię Imre Trencesnyi Waldapfela, nawet coś tam da się daje znaleźć.

Za wszelkie sugestie literatury serdecznie dziękuję, szperam dalej

[nabializm]

Dom Asteriona przeczytany, maleńka forma jak większość w zbiorze Alefa. Mam już książeczkę Ziolkowskiego, przeglądałem interesująca i jest tam chronologia odniesienia do pisarzy antycznych, właśnie tego szukałem. Już wiem, dzięki Pseudo Apollodorosowi z Bibliotheca 3. 8 - 11, Pazyfae urodziła Asteriona, zwanego Minotaurem. Tak więc powoli zagłębiam się w materiały, Przemiany/Metamorfozy Owidiusza znalazłem ale dosyć archaiczne z XIX wieku. Przewertowałem Księgę Heinza Mode - Stwory mityczne i demony, ależ tych istot mieszanych, można utonąć w tych bajkowych stworach no i tak jak w labiryncie napotykam na ciekawe czasem przypadkowe historie.

[nabializm]

Nie znalazłem polskiego przekładu dzieł Apollodorusa, ani pseudo Apollodorusa, Biblioteka jest pierwszym zbiorem mitów, bardzo cennym źródłem do studiów mitologii greckiej. Czy ktoś z Was orientuje się czy możliwe jest doczekać się przekładu?

Trafiłem na znakomitą stronę, gdzie wyszukałem możliwie wszystkie odniesienia do interesującego mnie minotaura.

http://www.perseus.tufts.edu

tak więc do wspomnianego wyżej Apollodorusa Epitome, Library, Eurypidesa Hippolytus, Isocratesa Hellen, Pausaniasa Description of Greece, Platona, Minos, Strabona, Geography, pokaźny zbiorek materiałów.