Aktualności: Już wkrótce, ósmego kwietnia, wybory do Triumwiratu TPZN!

  • 28 Marca 2024, 16:47:42

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji

Autor Wątek: Tadeusz Kałkowski (1899 - 1979) nasz Patron  (Przeczytany 11477 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

harpsycho

  • Rada Oficerów TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 1 648
Tadeusz Kałkowski (1899 - 1979) nasz Patron
« dnia: 24 Marca 2013, 01:09:26 »
Przedruk artykulu Kol. Roberta Kuliga "bobi68" opublikowanego w BI TPZN Nr 3/2010 (7)




Urodził się 4 lipca 1899 w Kamionce Strumiłowej – miejscowości położonej ok. 40 km na północny wschód od Lwowa. Naukę odbywał w I Wyższej Szkole Realnej we Lwowie do 1915r. a edukację na tym poziomie ukończył w Żywcu (gdzie rzuciła Go zawierucha wojenna) w 1916 roku, tam też zdając egzamin maturalny. O początkach numizmatycznych pisze w pamiętniku, który zaczął prowadzić w czasie II wojny światowej, wracając pamięcią do roku 1912, kiedy zaczęła się Jego przygoda z tą piękną pasją. Wspomina, że pierwszą monetą był otrzymany od ojca trojak z datą 1621. Trojak ten przetrwał w Jego kolekcji do końca życia, mając swoje honorowe miejsce poza inwentarzem kolekcji, w odmiennej kopertce z wiele mówiącym napisem: ”Mój pierwszy numizmat”. Kolejna moneta również została podarowana naszemu Patronowi przez ojca. Był to ort gdański Zygmunta III Wazy (niestety, w swoim pamiętniku nie podaje daty wybicia, pisze jedynie, że był niecentrycznie wybity na rewersie i „troszkę dziurawy”). Egzemplarz ten otrzymał w roku 1913 i jego również nigdy się nie pozbył. Poza wymienionymi monetami posiadał jeszcze wiele „skarbów”: kopiejki, fenigi, „cwancygier” austriacki z Matką Boską, a nawet, z czego był szczególnie dumny, „...cent amerykański z głową Indianina...”
Właśnie w Żywcu zdobył swe pierwsze „wielkie” numizmaty: talar niemiecki Karola VI z roku 1727 (monetę tę wymienił później na trojaka elbląskiego Augusta III z 1763 r. z kustoszem zbiorów Mennicy Państwowej w Warszawie) oraz 5złotówkę polsko – rosyjską z 1840 roku.

W tym czasie posiada już zbiór około 300 monet, jednak w dalszym ciągu najcenniejsze są te, które otrzymał od Ojca. Popełniał równiez błędy, jak każdy początkujący posiadacz kolekcji. Otrzymane w prezencie miedziaki czyścił pastą do metali na “wysoki połysk”! Zaczynał więc jak wielu z nas...

W roku 1916 zapisuje się jako słuchacz zwyczajny do c.k. Szkoły Politechncznej we Lwowie na Wydział Inżynierii, a później na Wydział Komunikacji, a w następnym, 1917, podczas pobytu w Złoczowie przypadkowo dokonuje swojego pierwszego odkrycia archeologicznego. Znajduje tam, oprócz krzemiennych narzędzi... srebrnego denara Decjusza i szeląg inflancki Krystyny.
W latach 1919 – 1920 bierze udział w wojnie polskobolszewickiej, początkowo jako podoficer łącznikowy grupy lotniczej w sztabie gen. Iwaszkiewicza, a następnie jako tłumacz sztabowy jezyka francuskiego. Swoją pierwszą książkę poruszającą problem numizmatyki zakupił dopiero w roku 1921, a więc w 22 roku życia. Był to “Podręcznik numizmatyki” Mariana Gumowskiego.

Po odzyskaniu niepodległości i utworzeniu Politechniki Lwowskiej uczęszczał na Wydział Inżynierii Wodnej. Od 1923 roku był asystentem w II Katedrze Miernictwa tejże uczelni. Już wtedy należał do Towarzystw Numizmatycznych w Polsce. Od 1 stycznia 1925r. był członkiem Towarzystwa Numizmatycznego w Krakowie (w 1929 był członkiem Zarządu) oraz do Związku Numizmatyków Lwowskich (tam należał aż do wybuchu wojny w 1939 r.) Rok 1928 niesie za sobą zakończenie pracy na Politechnice (na własną prośbę) i podjęcie pracy w przemyśle, którą kontynuuje w Katowicach, gdzie mieszka wraz z rodziną w latach 1928 – 1939. W tym okresie pracuje w Dyrekcji Okręgowej PKP, pisze artykuły i publikacje książkowe na tematy zawodowe, zdobywa również dwa patenty R.P. W czasie okupacji przerywa pracę na kolei i zatrudnia się w prywatnej spółce „Wirobeton” w Krzeszowicach. Całą okupację spędza z rodziną w Krakowie, gdzie zostali przesiedleni z Górnego Śląska. Po zakończeniu wojny wraca do pracy na kolei gdzie pracuje w Służbie Drogowej PKP, a pod koniec 1946 roku organizuje Zarząd Odbudowy Kolei Państwowych i zostaje jego dyrektorem.
Na różnych stanowiskach kierowniczych i dyrektorskich w zakładach zajmujących się infrastrukturą kolejową pracuje do 1961 roku. W latach 1961 – 1967 pracuje w Pracowni Konserwacji Zabytków, będąc dyrektorem Oddziału w Krakowie. Równocześnie prowadzi wykłady na Politechnice Krakowskiej, Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Wyższej Szkole Inżynierskiej w tym samym mieście oraz na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. W roku 1967 przechodzi na emeryturę i może się bez reszty oddać swojej pasji – numizmatyce. Praktycznie „od zawsze” starał się pozyskiwać dla numizmatyki młodych adeptów, dla których wygłaszał prelekcje i pogadanki, bedąc znakomitym gawędziarzem. Z myślą o nich wydawał również (pod patronatem Młodzieżowego Domu Kultury w Krakowie) “Komunikat Wewnętrzny” pod nazwą „Moneta polska i obca” (w 1960 r. ukazały się 3 numery). W roku 1948, podczas jednej z wielu podróży służbowych do Wrocławia i wizyt na Uniwersytecie Wrocławskim, rodzi się myśl utworzenia towarzystwa numizmatycznego. W wyniku starań m. in. T.Kałkowskiego w roku 1949 przy Polskim Towarzystwie Archeologicznym we Wrocławiu konstytuuje się sekcja numizmatyczna. Tam również jest inicjatorem i “duchem sprawczym” powstania “Zapisków Numizmatycznych”, które swój pierwowzór miały w przedwojennym Lwowie. W roku 1949 ukazały się 3 zeszyty pisma, jednak w roku 1950 “Zapiski” przestały się ukazywać. Był aktywnym organizatorem ruchu numizmatycznego w Krakowie i Katowicach. W 1958 roku założył w Krakowie Sekcję Numizmatyczną przy Oddziale Polskiego Związku Filatelistów, natomiast w 1959 r. w Katowicach współzałożył Koło Numizmatyczne. Uczestniczył również w założeniu, w 1971 r., Koła Numizmatycznego w Gliwicach, gdzie wygłosił odczyt inauguracyjny. Tadeusz Kałkowski był redaktorem pism numizmatycznych: “Śląskie Zapiski Numizmatyczne” oraz “Numizmatyk Krakowski”. Ten ostatni był wydawany od 1958 r. aż do śmierci T. Kałkowskiego w 1979 r. w formie “Komunikatów Wewnętrznych”. Przez 21 lat ukazały się 252 numery, będące skarbnicą wiedzy o numizmatyce polskiej. Wydawanie “Numizmatyka Krakowskiego” zostało wznowione w 1980 roku pod redakcją Macieja Jasieckiego i Jerzego Sowińskiego. Z kolei “Śląskie Zapiski Numizmatyczne” były redagowane i wydawane przez T.Kałkowskiego w latach 1969 – 1967. Poruszano w nich tematykę mennictwa śląskiego, numizmatyki antycznej, nowoodkrytych skarbów monet i wiele innych. Poza wspomnianymi tytułami publikował w “Wiadomościach Numizmatyczno – Archeologicznych” i “Komunikatach” Warszawskiego Towarzystwa Numizmatycznego. Prace wybitnie populatyzatorskie zamieszczał w czasopiśmie “Zwierciadło” “Numizmatyka – zapomniana nauka” (1948), w dodatku do “Dziennika Zachodniego” “Świat i Życie” zamieścił tekst “O monecie polskiej” (1949), a w dodatku do “Ziemi” redagował “Skarbczyk Numizmatyka” (Kraków, 1–9 z 58 r.) Kilka publikacji T. Kałkowskiego było wynikiem badań ściśle naukowych: “Cztery żywoty mennicy malborskiej” wydane przez Muzeum Zamkowe w Malborku (1969), “Dwa skarby szklanych monet dominialnych z XVII wieku znalezione w Bieczu”. Nie dane Mu było ukończyć monografii: ”Moneta na Śląsku” i “Pieniądz dominialny”.

Przez Niego napisane dzieło “Tysiąc lat monety polskiej” doczekało sie trzech wydań i do dnia dzisiejszego stanowi fundamentalną pracę dla wszystkich, chcących zająć się numizmatyką.

W latach 1976 – 1977 do Muzeum Zamkowego w Malborku trafiło 469 monet piastowskich z reorganizowanego zbioru T. Kałkowskiego, zakupionych dzięki dotacjom z Ministerstwa Kultury i Sztuki. Po Jego śmierci, biblioteka muzealna wzbogaciła sie o 160 pozycji książkowych, których był właścicielem, a które do dziś stanowią jej ozdobę.

Tadeusz Kałkowski zmarł 10 maja 1979r. w Krakowie i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim. Nekrolog zamieszczony w “Numizmatyku Krakowskim” zakończono wiele mówiącym zdaniem: “Długo nam przyjdzie czekać na równego Mu znawcę. Cześć Jego pamięci!”

LITERATURA:
Juliusz Mękicki: Tadeusz Kałkowski (1899-1979) w setną rocznicę urodzin BN nr 2(314)/99
Wyjątki z pamiętnika Tadeusza Kałkowskiego BN nr 2(314)
Adam Więcek: Wrocławskie kontakty z inż. Tadeuszem Kałkowskim BN nr 2(314)
Romualda Włodarczak: Moje wspomnienie o Tadeuszu Kałkowskim BN nr 2(314)

Autor: Robert Kulig "bobi68"
« Ostatnia zmiana: 24 Marca 2013, 01:11:53 wysłana przez harpsycho »
JAK KIJEM, TO W MROWISKO!!!!

harpsycho - TPZN 001 - Prezes TPZN w stanie spoczynku

nabializm

  • TPZN 005
  • Członkowie TPZN
  • Gaduła
  • *
  • Wiadomości: 2 720
Odp: Tadeusz Kałkowski (1899 - 1979) nasz Patron
« Odpowiedź #1 dnia: 28 Marca 2013, 09:36:45 »
Pozwoliłem sobie dodać do działu artykuły:

http://forum.tpzn.pl/index.php?action=articles
Prezes TPZN 005 w stanie spoczynku
- Maciej Nabiałek


Ten wątek jest zamknięty. Skontaktuj się z administratorem w celu odblokowania.
 

R E K L A M A
aukcja monet