Szóstaki Optimusa

[Optimus_Prime]

Witam.
Długo zastanawiałem się nad założeniem własnego tematu, gdzie chciałbym prezentować ciekawsze szóstaki z mojej kolekcji. Być może temat kogoś zainteresuje i będzie miejscem owocnej dyskusji. To forum wydaje się być odpowiednim do tego rodzaju działalności. Dodatkowo postaram się podać kilka ciekawych informacji jakie udało się uzyskać przy tworzeniu katalogu tych monet.

Zacznę od pokazania bardzo ciekawego szóstaka 1660 mennicy Kraków (w załączniku). Generalnie jest to dość popularna odmiana: bez rozety między prostymi tarczami, z inicjałami TL-B rozdzielonymi herbem. Popiersie jest kontynuacją tego stosowanego w 1659 roku. Występuje w kilku wariantach legend.

Jeśli chodzi o awers występują:
1) IOAN CASIM DG  (h. Ślepowron) REX POL & SVE
2) IO CASIM DG  (h. Ślepowron) REX POL & SVE
3) IO CASIMI DG  (h. Ślepowron) REX POL & SVE
4) IOAN CASI DG  (h. Ślepowron) REX POL & SVE

Na rewersie spotyka się:
a) GROS ARGE SEX REG POL 1660
b) GRO ARGEN SEX REG POL 1660 (tylko z wariantem 3)

Rzadsze są wersje 3,4. Natomiast wariant b, który pokazuje jest sporą rzadkością. Oprócz mojej monety wiem o dwóch egzemplarzach (wszystkie jednego stempla, zawsze z wariantem 3 legendy awersu). Jeden z nich był na allegro kilka lat temu. Skrócenie GRO jest o tyle ciekawe, że charakteryzuje wszystkie odmiany szóstaków lwowskich (1660-1663). Słyszałem plotki od znajomego kolekcjonera, że kiedyś widział odmianę z błędnym skróceniem GOR, ale podobno stracił zdjęcie.

[pasjonatort]

Bardzo dobry pomysł
Już kilka razy mówiłem, że mnóstwo monet czeka na dokładniejsze opisy, które mogą powstać dzięki pasjonatom poszczególnych nominałów;)

[robertino]

Swego czasu w Gdańskich Zeszytach Numizmatycznych przedstawiono odmiany szóstaków Jana Kazimierza pochodzących z mennic krakowskiej,bydgoskiej i lwowskiej  (nr:81,82,85,88,97)

[Optimus_Prime]

Oczywiście, że te opracowania są mi znane. Nie nazwałbym jednak prac P. Czarneckiego opracowaniami odmian. Dość powiedzieć, że Pan Piotr notabene już raczej nieaktywny w dziedzinie szóstaków skupiał się w większości na awersie monety.

[Optimus_Prime]

Teraz nieco inny szóstak też z m. Kraków, ale już z 1661 roku oznaczony inicjałami A. Tymfa. Te odmiany są rzadkie, ale występują w całkiem licznych wariantach legend.

Na awersie spotykamy:
1)IO CASIMI DG REX PO & SV (popularny wariant)
2)IO CASIMI D REX POL & S
3)IO CASIMIR DG REX PO & S (b. rzadki wariant)

Na rewersie:
a)GROS ARG S(h. Ślepowron) EX RE PO 1661 (popularny wariant)
b)GROS AR S(h. Ślepowron) EX RE P 1661
c)GROS ARG SE(h. Ślepowron) X REG PO 1661
d)GROS ARG S(h. Ślepowron) EX REG P 1661 (b. rzadki wariant)

Wyróżniłem 3 stemple awersu i 7 stempli rewersu. Jak widać oznacza to, że poszczególna odmiana legendy awersu została wytworzona tylko w pojedynczym stemplu.

Występują następujące zestawienia legend:
1a, 1b, 1c, 2d, 3a

W katalogu Kurpiewskiego, Kamińskiego (KK) wynotowano warianty: 1c (bez R), 1+GROS ARG SE-X RE PO (R1), 3a (bez R).

Jak widać odmiana druga występująca w KK na dziś nie odnalazła dowodu istnienia w postaci zdjęcia monety.

Osobną sprawą jest wyznaczenie stopnia rzadkości, który w katalogu KK nie jest zbyt trafnie przypisany do odmian. W katalogu Kopickiego ta odmiana posiada R1.

Szóstak, który prezentuję jest jedynym "namacalnym" przedstawicielem odmiany 3a, chociaż w literaturze taki wariant jest spotykany.

Co ciekawe w katalogu Kopickiego jest informacja na temat podobnych szóstaków z obwódką przy popiersiu, ale to już temat na inny post.

[Optimus_Prime]

Zaniedbałem wątek, stąd czas na mały update. Dziś chciałem rozpocząć dość krótki cykl dotyczący przestawionych inicjałów zarządcy mennicy na szóstakach Jana Kazimierza. Oczywiście wszystkie te przestawienie są wariantami rzadkimi lub b. rzadkimi. Znane są trzy odmiany takich błędów. Wszystkie dotyczą innej mennicy- krakowskiej, bydgoskiej lub lwowskiej. Znaczę od najpopularniejszego przestawienia tj. TB-L zamiast TL-B na szóstaku krakowskim z roku 1667. Odmiana pojawia się dość często (chociaż istnieje jeden stempel rewersu), ale rzadko w dobrym stanie. Mi przypadł w udziale egzemplarz jak w załączniku.

[Optimus_Prime]

Dziś dokończę wątek, który zacząłem ostatnio. Drugim co do rzadkości wariantem przestawienia jest T-A na szóstaku z 1665 (Bydgoszcz). Znany jeden stempel.
Chciałem pokazać jeszcze odmianę absolutnie najrzadszą w tym zestawieniu czyli szóstaka lwowskiego 1662 z BG-A. Niestety moneta nie jest moja. Co ciekawe badacze ukraińscy wyróżniają dwa stemple tego błędu z 2 oraz Z na końcu daty. Obu dają rzadkość R7. Kurpiewski daje tylko R5 i wyżej stawia Bydgoszcz 1665 T-A przypisując R6. Jak się to rozkłada w moim archiwum? T-A - 5 sztuk, BG-A 1 sztuka i TBL- 8 sztuk.

[kommunar]

Dzień dobry Optimus_Prime. A jak być z szóstak 1660,
awers - IOAN CASIM DG  (h. Ślepowron) REX POL & SVE
rewers - GROS . ARGE. SEХ.REG.  PO 1660



 szóstak 1661,
IO:CASIMI .D  -  G:REX.POL. & S
GROS.ARGE.S @ EX.REG.P.1661

[Optimus_Prime]

Witam. Co do szóstaków krakowskich z 1660 to bardzo rzadko legenda odbiega od tradycyjnego GROS ARGE SEX REG POL. Wszystkie odstępstwa od tego są bardzo rzadkie. Tak samo jest z tą odmianą co Pan zaprezentował. Na dziś mam tylko trzy egzemplarze w archiwum tej odmiany (łącznie z tymi co Pan pokazał:)). Istnieje tylko jeden stempel rewersu.
Druga odmiana opisana została już wyżej jako wariant 2d. To też bardzo rzadki wariant legendy a sama odmiana (1661 A-T) też nie należy do popularnych.

[kommunar]

Dzień dobry Optimus_Prime. Рodpowiedzcie prosi, na ile jest rzadki taki szóstak.

 

Dziękuje za odpowiedź

[Optimus_Prime]

Ta odmiana popiersia w tym roczniku jest rzadka. Nawet bardzo.

[Optimus_Prime]

Ostatnio bardzo ciekawą mnie przebitki daty. Z punktu widzenia numizmatycznego b. ważne odmiany świadczące o określonej chronologii bicia. Taką monetę prezentują poniżej. Wyraźna przebitka ostatniej cyfry na szóstaku krakowskim 1657/6. Ciekawe jest to, że do tej pory nie znam żadnej odmiany z dużym herbem Wieniawa w roku 1656, która nie miałaby obwódki. Jest odmiana bez obwódki, ale z tzw. małym herbem i innym popiersiem - bardzo rzadka z resztą. Ciekawe dlaczego ktoś zadał sobie trud przerobienia nie tylko daty, ale tez usunięcia obwódki. W roku 1657 wszystkie znane odmiany nie mają obwódki. Napiszę, więcej o szóstakach szwedzko-krakowskich w kolejnym odcinku.

[kommunar]

Dzień dobry Optimus_Prime.  Тaki szóstak - może być oryginał ? czy prosto podrabianie tego czasu ? Dziękuje.

   

[Optimus_Prime]

Fals z epoki, ale ładnie zachowany.

[kommunar]

Bardzo dziękuję. Na ile cenny taki fals z epoki, ale ładnie zachowany ?