Mieszkam tyle lat tutaj, a nie wiedziałem:
Gabinet Numizmatyczny Zamku Królewskiego w Warszawie powstał w 1981 r., by kontynuować tradycję Cabinet des Médailles ostatniego króla Polski. Kolekcja monet i medali Stanisława Augusta, licząca ponad 16 000 okazów, po śmierci króla w największej części sprzedana do polskiego Liceum w Krzemieńcu, została skonfiskowana po Powstaniu Listopadowym i zabrana do Kijowa, gdzie znajduje się do dzisiaj w Muzeum Narodowym Historii Ukrainy.
W odbudowanym Zamku nowe zbiory ukierunkowano na tematykę polską i z Polską związaną. Od podstaw budowano kolekcję – dzięki darom, przekazom instytucji, zakupom (także sponsorowanym), wymianie i długoterminowym depozytom. Obecnie, po 25 latach, zbiory zamkowe liczą już ponad 15 000 egzemplarzy monet, medali, banknotów, a także odznaczeń i odznak (Pokój Orderowy). Jest to zestaw głównie poloników, jeden z najlepszych tego typu zbiorów w Polsce. Gabinet dysponuje też obszerną biblioteką specjalistyczną.
Do dziś trzon zbiorów tworzą dary, szczególnie te ofiarowane w 1982 r.: Kolekcja Generała Jerzego Węsierskiego (3 234 monety i medale, dar Ruth Węsierskiej i Zofii Sharnagiel z Wielkiej Brytanii), Kolekcja medali polskich Stanisława Gawrońskiego z Szukli (822 szt., dar Jana Gawrońskiego z Rzymu), Kolekcja medali polskich XIX-XX w. Jarosława Kuryłowicza (1119 egz., dar z 1991 r. Marii i Włodzimierza Kuryłowiczów). Bardzo liczne są dary pojedynczych numizmatów i ich zespołów od osób prywatnych, stowarzyszeń i instytucji, w tym, sukcesywnie przekazywane przez Narodowy Bank Polski, wszystkie monety i banknoty polskie powstałe po 1945 r.
Otwarta w 1985 r. stała wystawa Moneta i medal w dziejach Polski prezentuje wybór najlepszych numizmatów, obrazujących historię polskiego mennictwa od początków państwa polskiego po czasy współczesne oraz piękne medale polskie od XVI w. poczynając. Osobno eksponowana jest podarowana w 2003 r. wysmakowana Kolekcja Numizmatyczna Banku Handlowego w Warszawie S.A., złożona ze
155 numizmatów oraz część kolekcji medali i plakiet europejskich XVI-XX w., złotych i złoconych, ze zbiorów prof. Andrzeja Ciechanowieckiego (depozyt Fundacji Zbiorów im. Ciechanowieckich).
Część zbiorów, nie stanowiąca stałej ekspozycji, służy studiom własnym Pracowników Zamku i zainteresowanych gości (badaczy polskich i zagranicznych, muzealników, studentów, redakcji radia i telewizji, wydawnictw etc.), wystawom czasowym; tak zamkowym, jak i organizowanym w innych muzeach. Gabinet Numizmatyczny dużą wagę przykłada do ochrony, gromadzenia i opracowywania naukowego skarbów i znalezisk luźnych monet. W zbiorach mamy 30 skarbów lub ich fragmentów, zawierających monety od starożytności do XVIII w. oraz ok. 20 znalezisk pojedynczych monet (ł
ącznie blisko 6 000 monet).
Co trzy lata organizowany jest przez Zamek Konkurs o Nagrodę im. Jana Gawrońskiego na pracę z zakresu polskiej numizmatyki i medalistyki (na 2009 r. przypadnie IX edycja Konkursu).
Cena wejściówki: 10 zł normalny i 5 zł ulgowy.
Godziny otwarcia:
w sezonie letnim (od maja do września 2008 r.):
od wtorku do soboty w godz. 10:00-17:00
w niedziele w godz. 11:00-17:00
w poniedziałki maja i czerwca w godz. 11:00-17:00
w poniedziałki lipca, sierpnia w godz. 11:00-15:00 wstęp bezpłatny
w poniedziałki września w godz. 11:00-17:00
Ostatnie wejście zwiedzających - na godzinę przed zamknięciem ekspozycji.