Divvs Romvlvs - budowle pośmiertne

[Tomanek]

Obiecałem wrócić do tematu budowli pośmiertnych.

Z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy przyjąć, że pierwowzorami dla rzymskich grobowców były etruskie tumulusy.
Kultura Etrusków wielotorowo odcisnęła swoje piętno na Rzymie i jednym z takich odcisków były budowle grobowe.

Najciekawszym miejscem do podziwiania i prześledzenia ewolucji etruskich budowli grobowych jest obecnie kompleks
parku archeologicznego  Baratti & Populonia.

Populonia (etruska nazwa Fufluna) była jedynym miastem etruskim ulokowanym nad morzem i ta dogodna lokalizacja stała
u podstaw bogactwa miasta i regionu. Posiadając port w Zatoce Baratti miasto kontrolowało handel, a złoża miedzi i cyny
stały się podstawą przemysłu metalurgicznego. Kiedy miasto stało się lokalną potęgą, przejęło całkowicie kontrolę nad metalurgią
żelaza opartą na złożach ulokowanych na sąsiedniej wyspie Elbie. Mieszkańcy Elby doprowadzili u siebie do katastrofy ekologicznej,
ogałacając wyspę z drzew, a wszystko to z pazerności, na potrzeby wytopu żelaza. Pałeczkę przejęli mieszkańcy Populonii i to oni
stali się potentatami tej gałęzi przemysłu. Nie popełnili jednak błędu mieszkańców Elby, prowadząc wyważoną gospodarkę leśną. Badania
dendrochronologiczne wykazały, że do wytopu stosowano węgiel drzewny uzyskany z 20-letnich drzew, co wg naukowców wskazuje na 
planową uprawę. O skali przemysłu metalurgicznego świadczy fakt, że to właśnie w tym miejscu Rzymianie zamawiali tarany do swoich
okrętów budowanych na wojnę z Kartaginą.

Obecnie Populonia to sporych rozmiarów Park Archeologiczny. Na wzgórzu górującym nad zatoką rozciągają się ruiny miasta etrusko-rzymskiego, a poniżej, w Baratti znajduje się zespół nekropolii i pozostałości kompleksu metalurgicznego. Piasek na plaży ma specyficzny kolor będący następstwem masowego wytopu metali.

Wśród zespołów grobowych zadziwia różnorodność form pochówków. Najstarsza część cmentarzyska etruskiego, to tumulusy z VII - V w. p.n.e.
Wśród nich sporadycznie wystąpiły w VI w. p.n.e. grobowce kamienne w kształcie świątyni. Pomiędzy okazałymi grobowcami odkryto mniejsze grobowce, pojedyncze, z okładziny w postaci kamiennych płyt.

Zadziwia porzucenie na pewnym etapie tej formy pochówków i przeniesienie cmentarzyska na skaliste stoki, gdzie zaczęto chować zmarłych w grobowcach ulokowanych w skalnych niszach wykutych bezpośrednio w skale. Ta forma pochówku dominowała przez IV i III w. p.n.e.
W sąsiedztwie skalnych nekropolii można odnaleźć pozostałości po kamieniołomach, gdzie do dziś widnieją ślady po wykuwanych blokach skalnych.

Większość dużych grobowców (tumulusów) z VII do V wieku została rozgrabiona w starożytności, ale były i takie, których nie rozszabrowano do końca. Tomba dei Flabelli, nazwany tak od efektownych ozdobnych wachlarzy odkrytych wśród wyposażenia, uchował się do czasów współczesnych i dzisiaj "skromna" jego zawartość zdobi i wypełnia "tylko" czternaście gablot w Muzeum Archeologicznym we Florencji.

[Tomanek]

Wachlarz który nadał współczesną nazwę bogatemu grobowcowi i sam słynny Tomba dei Flabelli widziany od tyłu.
Pozostałości wnętrza jednego z grobowców oraz jeden z wielu tumulusów grobowych.

[Tomanek]

O ile po nekropoliach można poruszać się samemu, to wejście na teren miejskich ruin odbywa się wyłącznie w grupach z przewodnikiem.

Kompleks miejski zajmuje całkiem spory obszar, ale na chwilę obecną osłonięto zaledwie część pozostałości miejskiej zabudowy. Ruiny dwóch świątyń etruskich i jednej rzymskiej. Wspaniała szeroka Droga biegnąca pod górę od świątyń ku kompleksowi z Nimfeum i termami. Ruiny kilku domów, wieża sygnalizacyjna (telegraf!) i monumentalne mury z poukładanych bez zaprawy obrobionych bloków skalnych.

Część wzgórza zajmuje średniowieczna twierdza i zabytkowe miasteczko (wioska?), w którym mieszka obecnie zaledwie kilkunastu mieszkańców.

Tyle zostało z jednego z najbogatszych miast etruskich...

[Tomanek]

Rozrzucony po skalnych stokach kompleks grobowców wykutych w skałach w IV i III w. p.n.e.

[Tomanek]

Kamieniołom z pozostawionymi wyżłobionymi blokami, których nikt już nie odciął.

Aby było choć odrobinę numizmatycznie zamieszczam lik do strony o etruskich monetach.

Proszę zwrócić uwagę pod jak silnym oddziaływaniem motywów z greckich monet powstało
autonomiczne mennictwo Populonii. Protoma lwa, głowa Gorgony...

Brązowa moneta z Hefajstosem, młotem i obcęgami ewidentnie nawiązuje do metalurgicznej
potęgi miasta.

  https://www.academia.edu/3455653/Etruscan_Coinage_An_Introduction

[Divusric]

Bardzo ciekawe wprowadzenie do tematu.Od tego można zacząć.
Monety zagadkowe .Jak tłumaczyć głowę Janusa na monetach etruskich?
Albo tego Murzynka(Afroamerykanina    ) ?

[Tomanek]

Jak tłumaczyć głowę Janusa na monetach etruskich?

Janus to bóstwo staroitalskie, więc jego równoległa obecność w panteonie etruskim i rzymskim nie powinna dziwić.
Niestety, nie znamy powiązań pomiędzy dwugłowym etruskim bóstwem, a rzymskim Janusem.

[Divusric]

Ok.Myślałem ,że Janus jako bóstwo staroitalskie nie miał analogii u Etrusków.
Jednak to działało w dwie strony.
Culsans to Etruski Janus.

[Divusric]

Przybył mi następny "lokator" z mauzoleum dynastycznego przy Via Appia -Maksymian.
Budowla posiada już kolumny.Po trzy po obu stronach wrót.Prawdopodobnie później wybita moneta Romulusa ma tylko dwie !
Możliwe że usunięto środkowe kolumny by uwidocznić nowo umieszczone posągi we wnękach.
Świta mi pomysł chronologii przedstawień mauzoleum.
1.Surowa budowla bez kolumn.( Romulus,Konstancjusz) 309-310
2.Budowla z sześcioma kolumnami (Romulus,Konstancjusz,Maksymian,Galeriusz) 310-311
3.Budowla z czterema kolumnami ,barierkami ,posągami i innymi ozdóbkami (Romulus) 312 rok
Może to świadczyć,że mauzoleum budowano  dość pośpiesznie ,zmieniając plany, gdyż nie tylko dodawano nowe elementy ale i usuwano (środkowe kolumny)
Chyba nawet pasuje